Fırat Nehri’nin Suyu Kesildi İddiası

Son günlerde İran basınında yer alan habere göre Türk ordusu Suriye’nin kuzeyinde oturanların asli su kaynağı olan Fırat Nehri’nin suyunu kapatmakla itham edilmektedir. Esad güçlerinin ilk kez el-Hafsa şehrindeki Fırat kıyılarına geldiğini ve 15 kilometreyi kontrol altına aldığını, bununla birlikte Halep’in doğu bölgesinde Türk ordusuyla çatışma ihtimalinin arttığı belirtilen haberde, Türk Sınır Muhafızlarının Münbiç’in doğu bölgesinde Esad güçlerini ağır silahlarla bombaladığını ve birçok askerin öldüğü ve yaralandığı ileri sürüldü. Haberde bu saldırının ardından Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun Fırat Kalkanı Operasyonunun El Bab’dan sonraki hedefinin Münbiç’i temizlemek olduğu yönündeki açıklamalarına da yer verilmiştir. Haberde ayrıca Türk Ordusu bu hamleden sonra Suriye’nin kuzeyinde oturanların ihtiyaç duyduğu asli su kaynağını kestiği iddia edilmiştir.

Cumhurbaşkanlığı Seçimlerine Yeni Bir Aday

Demokrasi Partisi Sözcüsü Mirzababa Mutahhari Nejad verdiği bir röportajda partinin son Merkez Konsey toplantısında Genel Sekreter Mustafa Kevakibiyan’ın mayıs ayında yapılacak olan cumhurbaşkanlığı seçimlerine reformcu aday olarak katılması konusunda uzlaşmaya vardıklarını söyledi. Mutahhari Nejad, diğer reformcu akımlarla müzakerelerde bulunması için Kevakibiyan’a zaman verildiğini de sözlerine ekledi.

İran Yeni Tankını Tanıttı

Savunma Bakanı Hüseyin Dehgan’ın katılımıyla İran’ın gelişmiş yerli ilk tankı olan “Kerrar” tanıtıldı. Aynı zamanda Kerrar tankının Beni Haşim Zırhlı Sanayi’nde seri üretimi de başladı.

Reformistlerin Cumhurbaşkanı Adayı Hasan Ruhani Oldu

12 Mart Pazar günü gerçekleştirilen ve iki saatten fazla süren Reformist Politika Geliştirme Yüksek Konseyi toplantısının ardından açıklama yapan Konsey Başkanı Muhammed Rıza Arif, mayıs ayında yapılacak olan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde adaylarının Hasan Ruhani olduğunu açıkladı.

Mehdi Kerrubi’nin Oğluna Hapis Cezası Verildi

2009 Yeşil Hareketi’nin sorumluları arasında gösterilen ve ev hapsine çarptırılan İran Eski Meclis Başkanı Mehdi Kerrubi’nin oğlu Hüseyin Kerrubi, babasının Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’ye yazdığı ve Ruhani’den ‘despot hakimiyetten’ kendisini aleni mahkemede yargılamasını istemesi için talepte bulunduğu mektubu sosyal medyada yayımladığı için ‘rejim aleyhine propaganda yapmak’ suçlamasıyla altı ay hapis cezasına çarptırıldı. Mehdi Kerrubi’nin Hasan Ruhani’ye yazdığı mektubun yayımlanmasından sonra güvenlik güçleri tarafından Tahran’daki evin hapishanesinde bulunan mahkemeye bir rapor verildi ve bunun sonucunda Hüseyin Kerrubi ev hapsindeki babasının mektubunu evden çıkarmakla suçlandı.

Cinsel Sapkınlık Suçlamasıyla İki Kişi İdama Mahkum Edildi

Tahran Savcısı Abbas Caferî Devletabadî, kültürel konulara ilişkin önemli açıklamalar yaptı. Devletabadî, bir kadın ve bir erkeği, insanları suça ve cinsi sapıklığa teşvik eden faaliyetlerde bulunmak, üye toplayarak insanları cinsel sapıklığa teşvik etmek ve bozgunluk çıkarmak suçlamasıyla idam hükmüne çarptırdıklarını söyledi. Yaptığı açıklamada erkek zanlının İran ve ABD vatandaşı olduğunu ileri süren Tahran Savcısı, bu kişinin Tahran’ın kuzeybatısında birkaç bin metrelik bir binanın sahibi olduğunu belirtti. Devletabadî, adı geçen yerde yaklaşık 4 bin litre alkollü içeceğin bulunduğunu ifade etti. Zerdüşt olan ABD vatandaşı Kate Vefadari, daha önce yaptığı açıklamada kardeşi Karen Vefadari ve eşi Afrin Nisari’nin ağustos ayından beri cezaevinde olduğunu ve çiftin söz konusu yerde sanat galerisini yönetmekte olduklarını söylemişti. Nisan 2016’da güvenlik güçleri cinsel sapıklık içeren tabloların sergilendiği iddiasıyla bir partiye yaptıkları baskında orada bulunan Japonya Büyükelçisi Hiroyasu Kobayashi’yi de kısa süreliğine tutukladıklarını bildirmişlerdi.

Kedhudayi: Milli Diyaloğu Destekliyoruz

Anayasayı Koruyucular Konseyi Sözcüsü Abbas Ali Kedhudayi, verdiği röportajda ülkedeki toplumsal uzlaşıya dair birtakım açıklamalarda bulundu. Kethudayi, ilk olarak eski Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi’nin ‘Milli Barış’ çağrısında bulunduğunu ancak bunun toplumda yeterince karşılık bulmadığını hatırlattı. İkinci olarak ise Ümid Fraksiyonu milletvekillerinin gündeme getirmiş olduğu siyasi gruplar arasındaki Milli Diyalog çağrısının devlet nazarında karşılık bulduğunu ve İran devletinin bu söylemi desteklediğini söyledi. Kethudayi ayrıca Devrim Rehberi’nin de her zaman siyasi grupların bir araya gelip diyalog kurmaktan yana olduğunu öne sürdü.

“Yetkililerimizin Çoğu Batıcı, Liberal ve Devrimci Olmayan Düşüncelere Sahip”

14 Mart Salı günü bir konferansta konuşan Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) Komutanı Muhammed Ali Caferi, ülkeyi yönetmekte olan kişilerden bazılarının batıcı, liberal ve devrimci olmayan düşüncelere sahip olduklarını savundu. Bu kişilerin Batı üniversitelerinde eğitim gördüğünü veya ülke içindeki üniversitelerde verilen batılı derslerle yetiştiklerini ifade eden Caferi, söz konusu yöneticilerin bu yükseköğrenim sistemiyle yetişip doktor oldukları için de övündüklerini belirterek eleştiride bulundu.

Hamenei’den Vatandaşlık Verme Talimatı

Şehitler Vakfı Başkanı Muhammed Şehidi, 11 Mart Cumartesi günü verdiği bir röportajda Devrim Rehberi Ayetullah Hamenei’nin Suriye ve Irak’ta savaşıp İran vatandaşı olmayan milislere vatandaşlık verilmesi için talimatta bulunduğunu açıkladı.

Suriye’de İran adına Afganlardan oluşan Fatimiyyun Tugayları ve Pakistanlılardan oluşan Zeynebiyyun Tugayları savaşmaktadır. Hameni’nin bu kişilerin Afganistan’a dönmesi ve Taliban’ın bundan haberdar olması durumunda katledilebileceklerini belirttiğini hatırlatan Şehidi, Devrim Rehberi’nin bu ailelerin korunmasının için gerekli adımların atılması yönündeki açıklamalarına dikkat çekti.

Hürmüzgan’da Casusluk İddiasıyla Tutuklama

Hürmüzgan Sınır Komutanı Albay Ali Mir Şemsi, 15 Mart Çarşamba günü düzenlediği basın toplantısında Hürmüzgan Vilayetinde bulunan Ebu Musa adasında casusluk iddiasıyla iki kişinin tutuklandığını söyledi. Her ikisi de İranlı olan şahısların istihbari donanımlara sahip olduğu, Sahil Güvenlik tarafından yakalandıkları ve ilgili güvenlik kurumlarına teslim edildikleri bildirildi. Mir Şemsi bu kişilerden birinin altı, diğerinin ise iki ay önce tespit edilip yakalandığını sözlerine ekledi.

İran’ın Sağlık Giderleri 27 Milyar Dolar

İran Hemşirelik Kurumu İkinci Başkanı Muhammet Şerifi Mukaddem, 14 Mart Salı günü düzenlenen toplantıda birtakım açıklamalarda bulundu. Sağlık giderlerinin 27 milyar dolar olduğuna işaret eden Mukaddem, bunun petrol paralarıyla eşit olduğunu söyledi. Mukaddem Sağlık Bakanlığını eleştirerek sağlık sistemi harcamalarının şeffaflaştırılması gerektiğini de belirtti. Sağlık sektöründe hemşirelere ayrılan bütçenin az olmasından yakınan Mukaddem, doktorlara ayrılan payın tüm diğer sağlık çalışanlarına göre 4 kat daha fazla olduğuna dikkat çekti. Mukaddem, ülkede 80 bin hemşire açığı olduğunu ve Ruhani hükümetinin ilk senesinde 300 hemşirenin yurtdışına göç ettiğini ve bu sayının bir yıl sonra bine ulaştığını da öne sürdü.

İran ve Rusya Heyetleri Astana’da

Kazakistan Dışişleri Bakanlığı, Suriye konusunda Astana’da yapılacak olan üçüncü tur müzakerelere katılmak üzere İran ve Rusya heyetlerinin Kazakistan’a geldiğini duyurdu. Yapılacak oturuma Türkiye, Suriye yönetimi, silahlı muhaliflerin temsilcileri, BM özel temsilcisi Stephan De Mistura, ABD ve Ürdün’ün katılacağı duyuruldu.

Zarif’ten Netanyahu’ya Tepki

İsrail Başbakanı Netanyahu, Moskova ziyareti sırasında İran halkını Yahudileri yok etmekle suçlamıştı. Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, Netanyahu’nun İran halkını suçlamasına tepki gösterdi. Zarif, twitter hesabından Netanyahu’nun sözlerine “İran halkı, Yahudileri üç kez yok olmaktan kurtardı” diyerek tepki gösterdi. Zarif, tarihte İran halkının Kral Haşayar ve Kral Kiros dönemlerinde iki kez, İkinci Dünya Savaş’ında da bir kez Avrupa’da Yahudi katliamı sırasında onlara kucak açtığını belirtti.

İran Halep Saldırısını Kınadı

İran İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Behram Kasımi, Halep’te ABD tarafından bir camiye düzenlenen saldırıyı kınadı. Kasımi yaptığı açıklamada, “Kutsal ve mezhebi mekânlara yapılan saldırılar ne maksatla olursa olsun anlaşılabilir değildir” dedi. Kasımi, “ABD Merkez Güçleri Komutanlığı tarafından olayın sorumluluğunun kabul edilmesi ve bunun nedeninin açıklanması ABD güçlerinin sorumluluğunu azaltmayacaktır” dedi.

Ruhani, İrlanda Milli Gününü Kutladı

Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, İrlanda Cumhurbaşkanı Michael D.Higgens’e gönderdiği tebrik mesajında İrlanda’nın Mili Gününü kutladı. Ruhani mesajında İrlanda halkına ve cumhurbaşkanına esenlikler temennisinde bulundu.

İran’da Necmettin Erbakan Belgeseli

İranlı yönetmen Muhsin Hadi'nin çektiği “Erbakan Hoca ve Milli Görüş Hareketi"  belgeseli Tahran'da, Tesnim Haber Ajansı’nda düzenlenen bir törenle gösterime sunuldu. Milli Görüş Lideri merhum Necmeddin Erbakan’ın hayatı ve düşüncelerini konu alan belgesel filmin gösterimine İran İslam İnkilabı Kültür Merkezi Başkanı Hasan Şabani, İran İslam Cumhuriyeti Eski Ankara Büyükelçisi Ali Rıza Bigdeli, Türkiye'den Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Mete Gündoğan, İranlı gazeteciler, sanatçılar ve yetkililer katıldı.

İran-Güney Kore İş Birliği Artıyor

Yaptırımların kaldırılmasının ardından İran’da faaliyet gösteren ülkeler arasında Güney Kore ilk sıralarda yer almakta ve etkinliğini gittikçe arttırmaktadır. Güney Koreli Hyundai şirketi, ülkenin neredeyse en önemli yatırım alanlarından biri olan Güney Pars Gaz Sahası’nın 12. fazında doğalgaz işleme tesisinin inşası ve Kangan Petro Rafinerisi’nin ikinci aşamasının inşası ve geliştirilmesi işini yüklendi. Projenin mali değerinin 3 milyar € olduğu açıklandı. Projenin finansmanının %95’i Koreli bankalar tarafından 9 ayda tamamlanacak ve bu sürecin takibinden de yüklenici firma olan Hyundai sorumlu. Projenin en önemli özelliği ise geliştirilen ünitenin doğalgazdan doğal gaz sıvıları (NGL) üretilmesi için kullanılacak olması. Doğal gazların bileşenlerinde bulunan bu sıvıların ayrıştırılıp kullanılması hem doğalgaz için faydalı hem de ayrı satılması açısından kazançlı. Doğalgaza ek olarak Güney Kore ve İran arasında yapılan diğer anlaşma ise İran’ın çevre sorunları açısından hava kirliliğinden sonra ikinci sırada yer alan su sorunu ile ilgili. İran Enerji Bakanı’nın danışmanlarından olan Seyid Muhammed Rıza Rezazadeh tarafından yapılan açıklaya göre, iki ülke Güney İran'da Bahtiyari Barajı inşa edilmesi konusunda 1.7 milyar dolarlık bir anlaşmaya vardı. Projenin sonuçlandırılması doğalgaz anlaşmasında olduğu gibi İran Merkez Bankası ve Koreli bankalar arasındaki 1.7 milyar dolarlık finansmanın kesinleştirilmesine bağlı.

Çelik Sektöründe İş Birliği Artıyor

Tebriz’de bu sene düzenlenen 19. Uluslararası Çelik Fuarı ve Sempozyumu’na, aralarında Türkiye’nin olduğu pek çok ülkeden yoğun bir katılım gerçekleşti. Sempozyuma Türk Çelik Sektörünü temsil eden Çelik İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Namık Ekinci, iki ülke arasındaki iş birliğinin öneminin ve bu iş birliğinin güçlendirilmesi yönünde Türkiye’nin arzusunu belirtti. Türkiye 2016 yılında İran’a çelik ihraç eden ülkeler arasında 5. sırada yer alıyor. Üstelik çelik sektöründeki ticaret ikili ilişkiler yönünde. Türkiye’nin 2016 yılında İran’a çelik ihracatı 128.000 ton iken; İran’ın Türkiye’ye ihracatı ise 210.000 ton. Ayrıca Türk çelik üreticileri İran pazarında güçlü bir paya sahip.

İran’da Asgari Ücrete Zam

İran’da bu ay yeni yılın yaklaşmasıyla birlikte 1396 yılında uygulanacak olan asgari ücret için görüşmeler bu hafta boyunca sürdü ve sonunda karara bağlandı. İşçi temsilcileri %30 ve devlet yetkilileri %10 dolaylarında zam önerisinde bulunurken sonuç %14,5 oldu. Ancak 4 kişilik bir ailenin asgari geçim sınırı 661 dolar olarak belirlenirken asgari ücretin 244.7 dolar seviyesinde kalması işçiler ve işçi temsilcileri tarafından eleştiriliyor. İşçilerin aldıkları maaşlar ile geçmiş yıllardaki yüksek enflasyondan ötürü ailesinin ihtiyaçlarının sadece %40’ını sağlayabildiğini belirten temsilciler, hükümeti düşük enflasyondan faydalanarak işçilere hak ettiklerini verme önerisinde bulunmuştu. Yakın dönemde açıklanan işsizlik verileri İran’da işsizliğin bir önceki yıla kıyasla %1.4 arttığını gösteriyor. İşsizlikteki artışın yanında asgari ücrette yapılan zammın beklenenden az olması nükleer anlaşma ile varlığından söz edilen kazanımların halk tarafından hemen hemen hiç hissedilmediğini göstermekte.

Özelleştirmeler Devam Ediyor

İran Özelleştirme Kurumu geçen yıl özelleştirileceği açıklanan 1713 firmadan arda kalan 323 işletmenin bu yıl içerisinde özelleştirmesine devam edileceğini açıkladı. Yetkililerin Dini Lider Hamenei’nin özelleştirmenin yavaş gidişatından şikâyetçi olduğunu açıklamasına rağmen, Ekonomi Bakanı Ali Tayyip Niye ülke içinde özelleştirme süreçlerinin bilerek yavaşlatıldığını ve sürekli bu süreçler için tehdit aldığını belirtti. Ancak hükümet içinde de özelleştirme karşıtları bulunmakta. Zira Kooperatifler, Çalışma ve Sosyal Refah Bakanı Ali Rabiei özelleştirmenin işsizliği hızlandırmaktan başka bir sonuç sağlamadığını düşünüyor.

35. Uluslararası Fecr Film Festivali

Bu yılki 35. Uluslararası Fecr Film Festivaline Türkiye, Çin, Kolombiya, Arjantin, Letonya, Polonya, Bulgaristan, Rusya, Meksika, Endonezya, Fransa, İspanya ve 3 filmle İran katılacak. Bu festivalde bugüne kadar Orta Doğu’da ve Orta Asya’da gösterime girmemiş filmler birbiriyle yarışacak. Bu festivalde en iyi bir filme altın Simurg ve en iyi yapımcı, senaryo, erkek oyuncu, kadın oyuncuya ve özel ödül olarak film çekimi, hazırlama, musiki, kostüm ve sahne düzeni alnında olmak üzere beş alanda gümüş Simurg ödülü verilecek. 35. Uluslararası Fecr Film Festivali, 21-28 Nisan 2017 tarihleri arasında Reza Mirkerimi’nin idaresinde Tahran’da düzenlenecek.

Homayun Şeceryan’ın Yeni Müzik Albümü

İranlı meşhur ses sanatçısı Muhammed Rıza Şeceryan’ın oğlu Homayun Şeceryan tarafından seslendirilen ve müzisyen Sohrab Purnazari tarafından çalınan “Reg-i Hab/Uyku Damarı” film müziğinin albümü 15 Mart 2017 tarihinde İran müzik piyasasında müzik severlerle buluştu. Yönetmenliğini Hamid Nematollah’ın ve başrol oyunculuğunu Leyla Hatemi’nin yaptığı bu drama filmi ilk kez 1 Şubat 2017’de gösterime girmişti.

Bu müzik albümünde, “Reg-i Hab” film müziğine ilave olarak “Aha-yi Haberdar/Hey! Duydun mu?”, “Ebr mi bared/ Bulut yağıyor”, “Gerye mi ayed mera/ Beni ağlatıyorsun” gibi müzik parçaları da yer almaktadır. Bu parçalar Mevlana’nın rubailerinden ve Emir Hosrev-i Dihlevi ve Hüseyin Monzevi’nin şiirlerinden oluşmaktadır. 

İran’da Çin’in 15 Katı Üniversite Var

İran Devlet Teknik ve Sanat Eğitim Kurumu Başkan Yardımcısı Rahmetullah Rahmeti, İran’da akademik kimlik kazanmanın abartılı boyutlara ulaştığını ve bunun bir hastalığa dönüştüğünü açıkladı. 80 milyon nüfuslu İran’da 2.800 tane üniversite bulunduğunu, ama 1 milyar 300 milyon nüfuslu Çin’de 180 üniversitenin yer aldığı dile getirdi. İran’da herkesin dolaylı yoldan veya direkt olarak üniversite mezunu olma kaygısı içinde bulunduğunu ama toplumun ihtiyaçlarına cevap verecek kabiliyet ve niteliğin kazanılamadığını ifade etti.

İran’da Organ Mafyası İş Başında

İran’da organ satışının çok yaygın olduğu ve böbrek satışlarının büyük çoğunluğunun ekonomik problemlerden dolayı yapıldığı bilinmektedir. Uzmanların açıklamalarına göre organ satışlarının çoğu zaman kaçak yapıldığı anlaşılmaktadır. Organ mafyası genelde hastaların ve ihtiyaç sahibi insanların durumlarını istismar ederek organ kaçakçılığı yapmaktadırlar. İran yasalarına göre organın parayla alınıp satılmasını düzenleyen bir kanun bulunmamaktadır.