36. Uluslararası Fecr Film Festivali Yaklaşırken

36. Uluslararası Fecr Film Festivali Yaklaşırken
Yazı boyutunu buradan ayarlayabilirsiniz

Fecr Uluslararası Film Festivali, 1982 yılından itibaren her yıl Tahran’da organize edilen İran sinemasının en önemli festivalidir. Ortadoğu'nun tanınmış uluslararası film festivalleri arasında kabul edilen festival, İran'ın tarihi ve kültürel zenginliklerini keşfetme imkânı sağlayan bir platform niteliğindedir. Yerel ve uluslararası filmler için etkileşim alanı sağlayan bu platformda genç sinemacılar için eğitim kursları da verilmektedir. Festival, özellikle Ortadoğu, Orta Asya ve Kafkasya filmleri üzerine yoğunlaşmaktadır. Festival kapsamında Uluslararası Yarışma, Asya ve İslam Ülkelerinden Filmlerin Panoraması, Restore Edilmiş Klasikler, Özel Gösterimler, Ulusal Sinemaların Retrospektifleri, çalıştaylar ve sergiler gibi bir dizi özel etkinlik ve alt bölümler de yer almaktadır.[1] 2017 yılına kadar otuz beş kez düzenlenen bu festival, İran Kültür ve İslami İrşad Bakanlığının denetimi altında Farabi Film Kurumu tarafından düzenlenmektedir.

Fecr Film Festivali, aslında Tahran Uluslararası Film Festivalinin 1979 İslam Devriminden sonra isim değiştirmiş halidir. Tahran Uluslararası Film Festivali, Şahbanu Ferah Pehlevi’nin ofisinin desteğiyle 1972 yılından İslam Devrimine kadar altı kere düzenlenebilmiştir. Bu festivalde İran sinemasının seçkin filmleri uluslararası eserlerle yarışmaktaydı.

1979’dan sonra Tahran Uluslararası Film Festivali iptal edildi ve dört yıl sonra İran devrimi günlerine denk gelen Dehe-i Fecr’de Uluslararası Fecr Film Festivali başlatıldı. Festival, 1996 yılına kadar yalnızca İran Sinemasında geçen bir yıl boyunca üretilen filmleri kapsıyordu. 1996’dan sonra ise Fecr Film Festivali, uluslararası boyut kazanarak İran sineması dışında dünya sinemasından filmleri de değerlendirmeye başlamış ve uluslararası bir hüviyet kazanmıştır.[2]

36. Fecr Uluslararası Film Festivali, tanınmış İranlı film yapımcısı Reza Mirkeremî'nin yönetiminde 19-27 Nisan 2018 tarihleri arasında Tahran'da gerçekleştirilecektir. Festival meşalesi, 10 Ocak 2018’de müzik festivaliyle alevlenirken 18-19 Ocak tarihleri arasında gerçekleştirilen Tiyatro Festivali ile festival meşalesi ulusal Fecr Film Festivaline devredilmiştir. Festival bu yıl 1-11 Şubat 2018 tarihleri arasında Tahran’da düzenlenecektir.

Fecr Festivali kapsamında organize edilen Fecr Tiyatro Festivali, “Uluslararası”, “İran A” ve “İran B” kategorilerinde olmak üzere üç kategoride düzenlenmektedir. Bu yılki tiyatro jüri üyeleri, İsviçre’den Nicolas Helbling, Türkiye’den Leman Yılmaz, Hollanda’dan Lucia Van Heteren, İran’dan Behzad Kadiri ve Mo’temed Arya olarak belirlendi. Festival kapsamında yer alan on sekiz tiyatro eserinin on iki tanesi İran yapımı, diğer altı eser de İran dışı olarak gösterim listesinde yer aldı.[3]

Festival çerçevesinde organize edilen diğer bir aktivite olan Fecr Müzik Festivali, 20 Ocak 2018 Cumartesi akşamı İran İrşad-ı İslam ve Kültür Bakanı ile kültür ve sanat çevrelerinin katılımıyla Tahran’da Talar-i Vahdet salonunda düzenlenen törenle gerçekleştirildi. Pop, klasik ve çeşitli İran müziklerinin yer aldığı festivalde; çağdaş İran müziği alanında Alirza Kurbani en iyi ses sanatçısı, klasik müzik dalında Alirza Meşayihi ve Karun Keyhani ortaklaşa ödül alırlarken sözlü çağdaş enstrüman dalında Kave Salihi, sözsüz enstrüman dalında da Gülnuş Salihi ödül aldılar.[4]

Bu yıl gerçekleştirilecek olan Ulusal Fecr Film Festivali'nin sekretaryasından İbrahim Darugezadeh sorumludur. Darugezadeh, öncesinde festivalin otuz ikinci döneminde sekreter yardımcılığı görevini yürütmüş ve günümüzde de İran Sinema, Görsel ve İşitsel İşler Kurumu İzleme ve Değerlendirme Müdür Yardımcılığı görevine devam etmektedir.[5] Darugezadeh tarafından Ulusal Fecr Film Festivalinin başlamasına bir ay kala festivale katılacak filmler ilan edildi. Yapılan açıklamaya göre altmış yedi film arasından seçilen yirmi iki film, iki belgesel ve bir bilim kurgu filminin 36. Fecr Film Festivalinde yer alması planlanıyor.[6] Bu filmler ve yönetmenleri şunlardır[7]:

  1. Karanlık Oda, Yönetmen: Ruhullah Hicazi,
  2. Cehennemin İmparatoru, Yönetmen: Perviz Şeyh Tadi
  3. Emir, Yönetmen: Nima İklima
  4. Bomba, Yönetmen: Peymam Me’adi
  5. Akşam Yemeğinde, Yönetmen: İbrahim Hatemi Kiya
  6. Ebu Gureyb Boğazı, Yönetmen: Behram Tevekkoli
  7. Eski Yol, Yönetmen: Menije Hikmet
  8. Özlem Kutlaması, Yönetmen: Purya Azerbaycani
  9. İstanbul Kavşağı, Yönetmen: Mustafa Kiyayi
  10. Utanma, Yönetmen: Reza Maksudi
  11. Ağaçkakan, Yönetmen: Behrooz Şoaybi
  12. Sualtı Sediri, Yönetmen: Mohammed Ali Başe Ahneger
  13. Kötü Zan, Yönetmen: Ahmed Reza Mo’temedi
  14. Alev Gibi, Yönetmen: Hamid Ni’metollah
  15. Soğuk Ter, Yönetmen: Sohey Bayraki
  16. Fil-Şah, Yönetmen: Hadi Mohammediyan (Animasyon)
  17. Kirli İş, Yönetmen: Hosrov Masumi[8]
  18. Kamyon, Yönetmen: Kambiyuzya Partov
  19. Piyango, Yönetmen: Mohammed Hoseyn Mehduyan
  20. Ay Ötesi, Yönetmen: Hamid Zergernejad
  21. Haciz, Yönetmen: Mehran Ahmedi
  22. Paslı Küçük Beyinler, Yönetmen: Humen Seyyidi
  23. Önemli, Yönetmen: Asgar Ni’miti
  24. İran’ın Kutsal Leydisi, Yönetmen: Mustafa Rezzak Kerimi (Belgesel)
  25. Barut Küpeli Kadınlar, Yöneten: Mortaza Farahmand (Belgesel)

Festivalde yarışacak filmlerin açıklanmasından sonra İran kamuoyunda ve medyasında seçilen filmler ve festivalin işleyişi hakkında çeşitli eleştiriler görüldü. İranlı film yapımcılarından Siyavuş Esedi, Fecr Film Festivalinin festival olmaktan çıkıp düğün törenine dönüştüğüne dikkat çekerek eleştiride bulundu. Esedi, bu festivalde ne tür filmlerin yarışacağının belirsiz hale getirildiğini ve kendisinin bir film yapımcısı olarak gelecekte bu festivale katılmak için ne tür bir film yapacağını bilmediğini belirterek rahatsızlığını dile getirdi.[9] Benzer şekilde film yapımcısı Behruz Garibpur da festivalde yarışacak filmlerin seçiminde özen gösterilmediğini, bu festivalin Hafız’ı anma programlarından daha basite indirgenmeye çalışıldığını dillendirdi.[10]

Festival gösterimi dâhilinde oluşturulan liste ve kategorilere yönelik söz konusu tartışmaların, geçmiş dönemlerde yaşandığı gibi günümüzde de devam ettiği görülmektedir. İran’daki sistem içi çatışmaların sanat camiasına da yansımış olması ise ayrıca düşündürücü bir durumdur.

Kaynaklar


[1] http://fajriff.com/en/ (Erişim tarihi 24. 01. 2018).

[2] https://fa.wikipedia.org/wiki (Erişim tarihi 23.02.2017).

[3] https://www.isna.ir/news/96102714678  (Erişim tarihi 17.01.2018).

[4] http://jamejamonline.ir/online/3151719453704878057/ (Erişim tarihi 21.01.2018).

[7] http://www.mizanonline.ir/fa/news/382333 (Erişim tarihi 01.01.2018).

[8] “Kar-e Kesif/Kirli İş” Filminin bir bölümü Türkiye’de çekilmiştir.