چشم دوختن آسیای شرقی به نفت ایران

چشم دوختن آسیای شرقی به نفت ایران
با فشار دادن دکمه های + و - می توانید اندازه فونت متن را تغییر دهید.

حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی ایران، چند روز پیش در اظهاراتی بیان داشت که در مذاکرات وین، در مورد لغو تحریمهای ایالات متحده آمریکا در حوزه پتروشیمی، حمل و نقل، بیمه و بانکداری، توافق اصلی حاصل شده و تنها مسائل جزئی باقی مانده است. اخبار مثبت راجع به این مذاکرات، باعث بهبود ارزش پول ملی، فلزات گرانبها و کالاهای بادوام شده و زمینه را برای افزایش قیمت نفت ایران در بازارهای خارجی هموار کرد.

مشتریان آسیای شرقی ایران با این احتمال که محدودیتهای شدید فروش نفت ایران قبل از پایان سه ماهه سوم سال جاری برداشته خواهد شد، در حال آماده سازی خود برای «شروعی تازه» در تجارت نفت و میعانات ایران هستند. بسیاری از مدیران شرکتهای پتروشیمی آسیای شرقی در اظهارات خود در رسانه ها اظهار داشتند که اخبار مذاکرات وین را از نزدیک دنبال می کنند، زیرا از سرگیری تجارت با ایران، هزینه های آنها را به طور قابل توجهی کاهش خواهد داد. مشتریان آسیای شرقی به دلیل اینکه عمده منبع تأمین نفت و دیگر میعانات آسیای شرقی منحصر به قطر و استرالیاست، نگران عرضه محدود هستند. مدیر شرکت نفتی کره جنوبی هانوا توتال (Hanwha Total) در مورد مشکل عرضه محدود اظهار داشت: پالایشگاه های آسیایی به صورت فعال از نروژ، نیجریه و گینه استوایی نفت خام فوق سبک تهیه می کنند، اما این تولیدکنندگان ماهانه فقط مقادیر کمی را عرضه می دارند. به همین دلیل، برای بازگشت بازار به حالت سابق، ما به تولیدکننده بزرگی مانند ایران نیازمندیم.

شرکتهای آسیای شرقی در کنار نگرانی درباره عرضه، نگران قیمتها نیز هستند. ارزانی نسبی قیمت نفت پارس جنوبی ایران در مقایسه با سایر محصولات مشابه، باعث افزایش علاقه آسیای شرقی می شود. علاوه بر این، این ارزان بودن باعث «رقابت قیمت» در بازار نیز می شود و سایر تولیدکنندگان مجبور به کاهش قیمت خود می گردند. بر اساس اطلاعات S&P Global Platts، نفت پارس جنوبی حداقل 2 دلار در هر بشکه ارزانتر از میعانات قطر و استرالیاست. علاوه بر این، هنگامی که از نظر کیفیت نیز ارزیابی ای انجام شود، کیفیت نسبتاً بالاتر نفت پارس جنوبی باعث افزایش رقابت در بازار به نفع کشورهای آسیای شرقی خواهد شد و مشکلات ناشی از کمبود مواد خام که صنایع وابسته به نفت با آن دست به گریبان هستند، به حداقل خواهد رسید. علاوه بر این، شرکتهای آسیای شرقی، نوع استراتژی ای را که عربستان سعودی در مواجهه با این تحولات اتخاذ خواهد کرد، دنبال می کنند.

انتخابات خردادماه یک متغیر مهم

در حالی که شرکتهای آسیای شرقی نگاه مثبتی نسبت به مذاکرات وین دارند، ممکن است روند مذاکرات در نتیجه انتخابات پیش رو ریاست جمهوری ایران تغییر کند. اگرچه روحانی از مثبت بودن مذاکرات خبر داد، اما این احتمال نیز وجود دارد که پس از انتخابات، مذاکرات وارد مسیر دیگری شود. علاوه بر این، اراده حاکمیت برای بر سر کار آمدن یک رئیس جمهور «اصولگرا» نیز، این احتمال را تقویت می کند.

حذف اسحاق جهانگیری و علی لاریجانی از لیست نامزدهای ریاست جمهوری، احتمال پیروزی ابراهیم رئیسی نامزد قدرتمند اصولگرا را بیش از پیش ساخت. علاوه بر این، با توجه به اینکه از هفت کاندیدایی که نامزدی آنها پذیرفته شد، پنج نفر اصولگرا هستند و به احتمال زیاد، این نامزدها به نفع رئیسی از انتخابات انصراف خواهند داد، می توان رئیسی را پیروز مسلم انتخابات دانست. در صورت انتخاب رئیسی به عنوان رئیس جمهور، مذاکرات با ایالات متحده دشوارتر از قبل خواهد بود. رئیسی، قبل از این بارها با هدف قرار دادن دولت روحانی، توافق هسته ای و مذاکرات را به شدت مورد انتقاد قرار داده است.

در نتیجه، تحقق تمایل شرکتهای آسیای شرقی برای تجارت نفت با ایران بیش از مذاکرات وین، به انتخابات ریاست جمهوری ایران بستگی دارد. وقتی دیدگاه های حاکمیت و نیز رئیس جمهوری محتمل یعنی رئیسی درباره مذاکرات وین مورد ارزیابی قرار گیرد، به نظر می رسد بسیار دشوار خواهد بود که تجارت نفت با آسیای شرقی به سطح قبل از سال ٢٠١٨ باز گردد و بر همین اساس، تجارت به صورت نسبی و برای مدتی طولانی با همان روشهای غیر قانونی سنتی ایران تحقق خواهد یافت.