Haftalık Basın Özeti 15-21 Haziran 2019

Haftalık Basın Özeti 15-21 Haziran 2019
25-31 Hordad 1398
Yazı boyutunu buradan ayarlayabilirsiniz

Kalibaf’tan Muhafazakâr Gençlere Çağrı

Tahran Eski Belediye Başkanı Muhammed Bakır Kalibaf 16 Haziran Pazar günü yayımladığı görüntülü mesajda “devrimci gençleri” önümüzdeki yıl gerçekleşecek parlamento seçimlerinde aday olmak için hazırlanmaya davet etti. Kalibaf, Devrim Rehberi taraftarı muhafazakâr gençleri muhatap aldığı bu mesajında ayrıca kendisinin söz konusu gençlerin “sesi” olmaya hazır olduğunu ifade etti. Kalibaf’a yakın bir siyasi oluşum olan Adalet ve Kalkınma Cemiyeti ise 1 Kasım 2018’de ‘Neo-Muhafazakârlık Manifestosu’ adında yayımladığı bir bildiride toplumsal özgürlükler, muhafazakâr kanatta karar alma mekanizmalarının yenilenmesi ve gençlerin katılımı gibi konular üzerinde durmuştu. Bildiride dikkat çeken husus ise muhafazakârlığın devletin kendisi değil siyasal düzenin içinde diğer siyasal akımlar gibi bir akım olması gerektiği konusu olmuştu. Kalibaf yeni mesajında bu bildiride bahsi geçen ‘neo-muhafazakârlığı’ tekrar gündeme getirdi.

İran Uranyum Zenginleştirme Limitini Aşacak

İran Atom Enerjisi Kurumu Sözcüsü Behruz Kemalvendi 17 Haziran günü yaptığı basın açıklamasında İran’ın 2015’te uluslararası nükleer anlaşma ile belirlenen ve tarafların üzerinde mutabık kaldığı limiti 27 Haziran’da aşacağını aktardı. İran’ın 300 kilogramlık zenginleştirilmiş uranyum stokunu artırmaya başladığını ve 10 gün içerisinde sınırı aşacaklarını ifade eden Kemalvendi ayrıca Avrupalı ülkelerin ABD yaptırımlarına karşı İran’ı koruması gerektiğini belirtti.

Petrol Bakanlığı Mali Müdürü Tutuklandı

İran Petrol Bakanlığı Mali Müdürü 19 Haziran Çarşamba günü yurtdışına çıkış sırasında güvenlik güçleri tarafından tutuklandı. Mali müdür bakanlığa ait 25 milyon dolar miktarında bir mablağı yasadışı yollardan yurtdışına aktarmak üzere bir dövizcinin hesabına yatırmakla itham edilmektedir.

Yargıda Yeni İdari Yapılanma

Yargı Sözcüsü Gulamhüseyin İsmaili 22 Haziran günü basın mensuplarına yaptığı açıklamada Yargı’da yeni idari yapılanma planının Yargı Başkanı İbrahim Reisi tarafından onaylandığını belirtti. İsmaili yaptığı açıklamada söz konusu plana göre Yargı Başkanlığı makamı ile doğrudan bağlantılı olan birimlerin yaklaşık %40’ının ya birleştirileceği ya da kaldırılacağını ifade ederek Yargı’nın merkez kurumundaki görevli olan kadrolardan yaklaşık %20’sinin adliyelere aktarılacağının altını çizdi.

Ruhani: İran Nükleer Anlaşmayı Korumaya İstekli

İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Ruhani, Çin’in İran yeni büyükelçisi Chang Hua ile 17 Haziran Pazartesi Günü yaptığı görüşmede, Kapsamlı Ortak Eylem Planı ile ilgili açıklamalarda bulundu. Bu eylem planını korumaya İran’ın istekli olduğunu belirten Cumhurbaşkanı, “Çin’in bu konuda rolü çok önemlidir ve Pekin tarafların taahhütlerini yerine getirmesi için önemli ölçüde yardım sağlayabilir.” dedi. Görüşmede iki taraf ayrıca ikili ilişkilerin ilerletilmesi adına umutlarını dile getirdi.

İran’dan Eski Mısır Cumhurbaşkanı Mursi’nin Ailesine Başsağlığı

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Abbas Musavi 18 Haziran Salı Günü yaptığı açıklamada, Mursi’nin ölüm haberi için üzüntü duyduğunu belirterek, “Büyük Mısır ulusuna olan tüm saygımla, Dr. Muhammed Mursi’nin ölümü sebebiyle ailesine, akrabalarına ve hayranlarına başsağlığı dilerim.” açıklamasında bulundu.

2012 yılında Mısır’da yapılan demokratik bir seçimle başa geçen ilk cumhurbaşkanı olan ve 2013 yılında ordu tarafından devrildiği günden beri hapiste olan Mursi, 17 Haziran Pazartesi günü mahkeme oturumu sırasında öldüğü belirtilmiştir.

İran Tanker Saldırı İddiaları Nedeniyle Suudi Arabistan’ı Eleştirdi

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed Bin Selman’ın 16 Haziran Pazar Günü tanker saldırıları hakkında İran’ı suçlayan açıklamalarından bir gün sonra İran Dışişleri Bakanlığından savunma geldi. Bakanlık sözcüsü Abbas Musavi, “Selman’ın çeşitli durumlarda İran’a karşı suçlamaları, Riyad’ın yanlış yönlendirilmiş tutumunun bir devamı ve kendi yanlış politikalarının getirdiği sorunlardan kurtulma girişimleridir” açıklamasında bulundu.

ABD Donanmasından Mayın Açıklaması

ABD Deniz Kuvvetleri patlayıcı uzmanı, geçtiğimiz hafta Japonlara ait bir petrol tankeri üzerinde kullanılan limpet mayınının İran yapımı mayınlarıyla “çarpıcı bir benzerlik taşıdığını” söyledi. Ayrıca ABD Donanması Komutanı Sean Kido 19 Haziran Çarşamba Günü yaptığı açıklamada, tanker sahibinin tanıklığının aksine saldırının “uçan nesneler” aracılığıyla olmadığı iddiasında bulundu.

ABD İran’a Yönelik Hava Saldırısını Geri Çekti

Bir ABD yetkilisi, Amerikan askerî gözetim uçağının İran tarafından düşürülmesinin ardından 20 Haziran Perşembe akşamı için misillemeye hazırlanan Amerikan ordusunun operasyona birkaç saat kala durdurulduğunu açıkladı. Anonim kalmak şartıyla sorulara cevap veren yetkili, operasyon hakkında fazla bilgi veremeyeceğini fakat yapılması planlanan saldırının İran radarları ve füzeleri de içerdiğini belirtti. Associated Press (AP) haber ajansına konuşan yetkiliye göre saldırı Pentagon tarafından önerildi.

Ekonomik Büyüme Eksiye Geçti

İran İstatistik Merkezine göre İran’ın GSYH’si 1397 yılında (21 Mart 2018-21 Mart 2019) bir önceki yıla göre %-4,9 oranında büyüme kaydetti. Rapora göre petrol üretimi hariç ekonomik büyüme %-2,4 olarak gerçekleşmiştir. Sanayi ve tarım sektöründe %-9,6 ve %-1,5 oranında sırasıyla büyüme varken hizmet sektörü de %0,02 oranda büyüme göstermektedir.

İran-AB Ülkelerle Ticaret Rakamları

Son yayımlanan verilere göre İran’ın AB ülkeleri ile yaptığı ihracat %92,5 düşüşle yaklaşık 218 milyon avroya düşerken ithalatının ise yıllık %40,5 düşüşle 1,41 milyar avroya gerilediği belirtildi. İran ve AB üye ülkeleri arasındaki ticaret 2019 yılının ilk çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine kıyasla %69’dan fazla düşüş kaydederek 1,63 milyar avro seviyesinde gerçekleşti.

Petrol Üretimi Düşüş Yaşandı

Uluslararası Enerji Ajansı tarafından İran’ın 2019 Mayıs’taki günlük petrol üretiminin 210 bin varil azalarak 2,4 milyon varile düştüğünü ve bu rakamların 1980 yılından bu yana en düşük oranlar olduğu açıklaması yapıldı. Ajansa göre İran’ın günlük petrol ihracatı Mayıs ayında 810 bin varildir ve bu rakam Nisan ayına göre 480 bin varil düşüş göstermektedir.

Çin, İran LPG’sini Almaya Devam Ediyor

Bazı kaynaklara göre Çin’in ABD yaptırımlarına rağmen Mayıs ve Haziran aylarında İran’dan beş gemi sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG) aldığı iddia edilmektedir. Bloomberg’in hesaplarına göre Çin’in yüklediği LPG yaklaşık 100 milyon dolara eşittir.