Arak Nükleer Tesisinin İkinci Fazı Tekrar Faaliyete Başlayacak

İran Atom Enerjisi Kurumu Başkan Yardımcısı Seyyid Ali Asger Zarean 20 Ekim Pazar günü Kirman Bahüner Üniversitesinde düzenlenen İran nükleer sanayi sergisinde gerçekleştirdiği konuşmada İran’ın başlangıçtan bu yana nükleer faaliyetleriyle ilgili açıklamalarda bulundu. Aşuradan esinlenerek bugünlere gelindiğine vurgulayan Zarean mevcut durumda İran’ın yıllık 25 ton ağır su üretimine ulaştığını ve “sarı keki” kendisi üretebilecek seviyeye geldiğini ifade etti. Zarean aynı şekilde yeniden tasarlanmak için çalışmaları devam eden Arak tesisinin ikinci fazının da iki hafta içerisinde faaliyete geçeceğini açıkladı. İkinci fazın Arak tesisinin %50’sini oluşturacağını dile getiren Zarean, faaliyete geçecek reaktörlerin İran’ın son nesil reaktörleri olduğunu ifade etti.

Saldırıya Uğrayan Tankerle İlgili Yeni Açıklama

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Seyyid Abbas Musevi 21 Ekim Pazartesi günü gerçekleştirdiği basın toplantısında Kızıldeniz’de saldırıya uğran İran tankeriyle ilgili hazırlamış olduğu raporu BM Güvenlik Konseyine teslim ettiğini duyurdu. Musevi aynı şekilde nükleer faaliyetlerden dolayı ABD’de tutuklu bulunan İranlıların takas edilmesi için bir listenin ABD yönetimine verildiğini açıkladı. Musevi, Ruhani’nin HOPE olarak adlandırdığı Basra Körfezinin güvenliğiyle ilgili yeni söyleminin de ilgili ülkeler tarafından benimsenmesini umduğunu dile getirerek İran-BAE ilişkilerinde olumlu gelişmelerin meydana geldiğini ifade etti.

Yargı'dan Zem’le İlgili Açıklama

Yargı Sözcüsü Gulam Hüseyin İsmaili, 22 Ekim Salı günü gerçekleştirdiği bir basın toplantısında Amed News’in kurucusu Ruhullah Zem’in dosyasıyla ilgili gazetecilerin sorularına yanıtladı. İsmaili, Zem’in dosyasıyla ilgili Yargı ve Cumhurbaşkanlığından bazı kişilerin tutuklandığına yönelik söylentileri “Bugüne kadar Zem’den başka hiç kimse ne yargı ne de diğer devlet kurumlarından tutuklanmıştır” ifadesini kullanarak yalanladı. Musevi aynı şekilde Zem’in tutuklanma operasyonunu başarılı bir operasyon olarak değerlendirip ilgili istihbarat birimlerine teşekkür etti.

Düzenin Yararına Teşhis Konseyinden FATF Açıklaması

Düzenin Yararına Teşhis Konseyi 23 Ekim Çarşamba günü yayımladığı bir bildiride Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı İshak Cihangiri’nin FATF ile ilgili yapmış olduğu açıklamayı yalanladı. Cihangiri daha önce yapmış olduğu bir açıklamada FATF kapsamındaki Palermo ve CFT konvansiyonlarının devletin üç ana erki ve Devrim Rehberi tarafından onaylandığı gerekçesiyle Düzenin Yararını Teşhis Konseyinin de söz konusu konvansiyonları onaylaması gerektiğini ifade etmişti. Ancak Konsey bildirisinde “Rehber’in Palermo ve CFT konvansiyonlarını onayladığını gösteren hiçbir yazılı veya sözlü açıklaması bulunmamaktadır.” ifadesini kullanarak Cihangiri’nin açıklamasını yalanladı.

Anayasayı Koruyucular Konseyi de 15 Ekim’de Meclise bir mektup göndererek söz konusu konvansiyonlarının Anayasa 110. maddesine aykırı olduğunu bildirmişti.

Asit Serpmenin Cezası Onaylandı

Anayasayı Koruyucular Konseyi Sözcüsü Abbas Ali Kedhudayi 23 Ekim Çarşamba günü yaptığı bir açıklamada Konseyin asit serpme cezasıyla ilgili yasa tasarısında anayasaya aykırı herhangi bir husus bulunmadığını, tasarının onaylanıp meclise gönderdiğini bildirdi. Söz konusu yasa tasarısına göre vücudun tamamı veya bir kısmına zarar verecek bir biçimde asit serpmeye maruz kalan kimse veya velisi davacı olduğu takdirde bu eyleme neden olan kişi idam veya verdiği zarara denk gelecek şekilde fiziki bir cezaya tabi tutulacaktır.

Son yıllarda oldukça yaygın hâle gelen asit serpme genellikle kadınlara karşı gerçekleştirilen bir cinayete teşebbüs türü olup genellikle aile bireyleri tarafından gerçekleştirilmektedir. İran Meclisinde asit serpme meselesi 2017’den bu yana ciddi tartışmalara neden olmaktaydı.

Zarif: Mali Eylem Görev Gücü’nün İran’a Yönelik Kararı Siyasi

İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, uluslararası alanda kara para aklama ile mücadele amacı taşıyan Mali Eylem Görev Gücü’nün (FATF), İran İslam Cumhuriyeti üzerindeki baskıyı artırma kararını “siyasi güdümlü” bir hamle olarak nitelendirdi. 21 Ekim Pazartesi Günü Tahran’da düzenlenen tek taraflılık ve uluslararası hukuk üzerine yapılan bir konferansta konuşan Zarif, kuruluşun İran’a yönelik kararını eleştirerek, “Ulusal çıkarlarımız adına, terör ve kara para aklamanın finansmanı ile mücadele etmek için gerekli tüm adımları atmaya devam ediyoruz.” dedi.

Kara Paranın Aklanmasının Önlenmesine Yönelik Mali Eylem Görev Gücü (FATF), İran’a finansal yapısını uluslararası normlara uygun hâle getirmesi için uyarıda bulunmuştu.

İran’dan Türkiye ve Rusya’ya Destek

İran’ın Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Abbas Musevi 23 Ekim Çarşamba Günü, Türkiye-Rusya arasında imzalanan mutabakata yönelik destek açıklamasında bulundu. Musevi, “İran, Suriye’nin toprak bütünlüğünü koruyacak, ulusal egemenliği güçlendirecek ve bölgeye istikrarın yeniden sağlanmasına ve sakinleşmesine yol açacak her türlü önlemi memnuniyetle karşılamaktadır.” dedi. Abbas Musevi ayrıca, “Bu mutabakatın bir yandan Türkiye’nin güvenlik kaygılarını gidermesini sağlamasını, diğer yandan Suriye’nin toprak bütünlüğünü ve ulusal egemenliğini güçlendirmesini ümit ediyoruz.” şeklinde konuştu.

Zarif ve Çavuşoğlu Bir Araya Geldi

Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve İranlı mevkidaşı Cevad Zarif, 23 Ekim Çarşamba günü Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de düzenlenen Bağlantısızlar Hareketi Bakanlar Toplantısında bir araya geldi. Yapılan görüşmede iki üst düzey diplomat Tahran-Ankara ilişkilerindeki son gelişmeler, bölgesel sorunlar, özellikle Kuzey Suriye’deki durum ve Astana barış sürecini ele aldı.

İran’da Otomobil Üretimi Düşmeye Devam Ediyor

Fars Haber Ajansı’nın yayımladığı verilere göre İran 21 Mart-22 Eylül döneminde yaklaşık 378 bin otomobil ve ticari araç üretilmiştir ve bu rakam yıllık bazda %35 düşüş göstermektedir. Aynı dönemde kamyonet, minibüs ve otobüs üretiminde bir önceki yıla göre sırasıyla %86, %66 ve %40 düşüş yaşandığı belirtilmiştir. Habere göre kötü yönetim, yolsuzluk ve ABD yaptırımlarının azami baskısı İran’ın otomobil endüstrisini ciddi bir şekilde olumsuz etkilemektedir.

İran’ın Bütçe Açığı

İran Meclis Bütçe ve Planlama Komisyonu Üyesi Muhammed Hosseini, İran’ın cari yılının ilk yarısındaki (21 Mart-22 Eylül 2019) bütçe açığının 5,59 milyar dolar olduğunu açıkladı. Hükûmetin dönem içindeki toplam geliri 6,86 milyar dolar iken toplam harcamaları da 12,45 milyar dolar olarak gerçekleşti. Aynı dönemde petrol satışlarından 1,85 milyar dolar elde edilmiştir. Bu rakam bütçede 7 milyar dolar olarak öngörülmüştü.

Dört Farklı Otomobilin Üretimi Duruyor

İran Sanayi, Maden ve Ticaret Bakanı Reza Rahmani, dört farklı otomobil üretiminin (Peugeot 405’in yılsonuna kadar, ilerleyen aylarda da üç Pride modelinin) 1398 yılının sonuna kadar durdurulacağını söyledi. Rahmani, kalitenin arttırılması ve müşterilerin memnuniyetini kazanmak için bu dört çeşit otomobilin üretim hattını durdurma kararı verdiklerini açıkladı.

Çin’in İran’dan Petrol İthalatı Düştü

Çin Gümrük İdaresinin yayımladığı verilere göre Çin, Eylül 2019’da İran’dan 254 milyon dolar değerinde petrol ithal etmiştir ve bu rakam Ağustos ayına göre %34 ve geçen yılın aynı ayına göre %80 düşüş göstermektedir. Ancak İran’ın petrol alımlarındaki düşüş, Çin’in petrol dışı mal alımlarındaki düşüşle eşleşmedi. İran’dan yapılan petrol dışı ithalat Eylül’de 500 milyon doları aştı ve 2019’un Nisan ayından bu yana istikrarlı bir şekilde devam etmektedir.

İran Avrasya Ekonomik Birliğine Resmen Üye Oluyor

İran 27 Ekim 2019 tarihinden itibaren resmen Avrasya Ekonomik Birliği üyesi olacaktır. İran, Avrasya Ekonomik Birliğine üye olduktan sonra serbest ticaret anlaşmasına (FTA) göre 502 ticari ürünü sıfır tarife ile üye ülkelere ihraç edebilecek. Avrasya Ekonomik Birliğinde şu an Ermenistan, Belarus, Kazakistan, Kırgızistan ve Rusya yer almaktadır.

Tebriz Uluslararası Kitap Fuarı Yayın Piyasasını Etkiledi

Fars Haber Ajansı, Tebriz’de düzenlenen 17. Tebriz Uluslararası Kitap Fuarı nedeniyle fuara iştirak eden Kültür ve İslami İrşad Bakanı Seyyid Abbas Salihi’nin fuar hakkındaki görüşlerini paylaştı. Salihi, fuarın kitap tanıtımı ve okumaya teşvik konusunda etkili olduğunu söyledi. Bu sene onyedincisi düzenlenen Uluslararası Tebriz Kitap Fuarı’nın, Tahran Uluslararası Kitap Fuarı’ndan sonra en mühim fuar olduğunu da belirtti. Salihi ayrıca fuar boyunca dikkat edilmesinin gerektiği konuşulan kılık kıyafet düzeniyle ilgili soruları yanıtlayarak bu konudaki kuralların ve düzenlemelerin ciddi şekilde takip edildiğini belirtti.

Tarihî Tebriz Çarşı’sına Girişler Yeniden Canlanıyor

Ali Mudebbir Tebriz Belediyesi Teknik ve İnşaat Mühendisi Müdür Yardımcısı’yla gerçekleştirdiği toplantıda “Çarşının dış duvarlarına bakıldığında bu duvarların arkasında dünyanın en büyük kapalı çarşısını olduğunu andırmamaktadır. Çarşısının yıpranmış yapısı, buranın tarihî kimliğine zarar vermektedir.” dedi.

Mudebbir, daha iyi, yararlı faaliyetlerde bulunması adına Kültürel Miras Genel Müdürlüğüyle iş birliği içerisinde çalışmanın gerekliliğini dile getirdi. Yaklaşık bir kilometrelik alana sahip olan Tebriz Çarşısı, UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne kayıtlı en büyük ve önemli çarşılarından biridir. Çarşının inşa tarihi belirsizliğini korumaktadır. 5500 dükkân, 40 meslek türü, 25 han, 30 mescit, 20 market, 11 geçit, 5 hamam ve 12 medreseyi içinde barındıran bu çarşı, Tebriz ve İran’ın ana ticaret merkezi olarak bilinmektedir. Ayrıca İran’ın dünya miraslarından biri olarak 2010 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne kaydedilmiştir.

Polisin Katili Hacetullah Deştiyabi Tutuklandı

Polis memuru Abbas Ali Behdani Fard, Hürmüzgan eyaleti polisinin olay hakkında detaylı bir araştırma gerçekleştirdiğini, bunun sonucunda polis memurunu katleden Hacetullah Deştiyabi’nin Yezd şehrinde tutuklandığını belirtti.

Behdani Fard, görevlendirilen özel bir ekibin adli makamlardan tutuklama kararının alınmasının ardından Yezd polisiyle ortaklaşa düzenlediği takip ve gizli operasyon neticesinde Yezd’de tutuklandıkları bilgisini verdi. Hürmüzgan polis yardımcısı, davanın açıldığını ve sanığın savcıya teslim edildiğini belirterek polisin diğer faillerin tespit edilip tutuklanması için çabaladığını da ifade etti.

Şerifzade: Selçuklu Dönemi Sanat Ürünleri İran’la Doğrudan İlişkili

Kültürel Miras, El Sanatları ve Turizm Araştırmaları Merkezi El Sanatları grubu tarafından Martin Lings’in “Kur’an Hat ve Tezhibinden Parıltılar” adlı eserinden esinlenerek Selçuklu dönemine ait bir tezhibin kopyası yapıldı.

Geleneksel Sanatlar Araştırma Grubu Başkanı yaptığı açıklamada bu araştırma projesinin, İran geleneksel sanatlarının korunması ve tanıtılması amacıyla minyatür sanatçısı olan Sara Zamani tarafından gerçekleştirildiğini dile getirdi. Seyyid Abdülmecid Şerifzade, İran sanatının gelişim dönemlerinden birinin Selçuklu Dönemi olduğunu belirterek İslam’ın ortaya çıkmasından sonra sanatın bu inançla uyumlu olarak geliştiğini ve şekillendiğini sözlerine ekledi. Şerifzade, Selçuklu Dönemi sanat ürünlerinin İran topraklarıyla doğrudan ilişkili olduğu için büyük öneme sahip olduğunu belirtti.

Şerifzade ayrıca tezhip sanatıyla ilgili şu bilgileri de aktardı: “Farsça sözlüklerde tezhip sanatının kesin bir tanımı yoktur. Eski kitapların bazılarında tezhip sanatçılarından bahsedilmekte olup bu tezhip sanatının tanımı için yeterli görülmemektedir.”