Haftalık Basın Özeti 3-9 Ağustos 2019

Haftalık Basın Özeti 3-9 Ağustos 2019
13-18 Mordad 1398
Yazı boyutunu buradan ayarlayabilirsiniz

Yetkililerden Zarif’e Destek

Geçtiğimiz günlerde ABD Hazine Bakanlığı tarafından Devrim Rehberi Ali Hamenei adına çalıştığı gerekçesiyle yaptırım listesine alınan İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif’e bazı yetkililerden destek geldi. Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Dışişleri Bakanı Zarif ve Dışişleri Bakanlığı yetkilileriyle yaptığı görüşmede Zarif için “seçkin yetenekleri olmakla birlikte siyasi bir müçtehittir” ifadelerini kullandı. Nükleer anlaşmaya da değinen Ruhani, Zarif’in dışında birinin Dışişleri Bakanı olması durumunda söz konusu anlaşamaya bu kadar kolay varamayacaklarını dile getirdi. Meclis Başkanı Ali Laricani ve Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani de farklı günlerde Dışişleri Bakanlığında Zarif’i ziyaret ettiler.

Ruhani: ABD Hayal Kırıklığına Uğramıştır

Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani 7 Ağustos Çarşamba günü yaptığı konuşmada ABD’nin İran’da rejim değişikliği hedeflerinde hayal kırıklığına uğradığını söyledi. Ruhani, “Amerikalı yetkililer 1,5 yıldır İran’da rejim değişikliği hedeflerine %90 ulaşabileceklerini düşünüyorlardı ancak şimdi buna %1 ihtimal bile vermiyorlar. Milletimiz geçen yıl olduğu gibi bu sene de zor bir süreç geçiriyor. Devletin gücü ve kaynakları sınırlıdır, ancak milletin sabrı ve tahammülü sınırsızdır.” dedi.

Hatemi’den Hükûmete Eleştiri

Eski Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi 6 Ağustos Salı günü bir grup gazeteci ve medya kuruluşlarıyla bir araya geldiği görüşmede hükûmeti hukuk ihlalleri karşısında sessiz kalmaları nedeniyle eleştirdi. Yargı ve emniyet güçlerinin ülkede “siyasi ve basın” suçlusu olmadığını ve söz konusu suçluların güvenlik ithamlarıyla yargılandığını iddia etmelerine tepki gösteren Hatemi, siyasi ve basın faaliyetlerine anayasal olarak daha fazla imkân tanındığını ve bu iki alandaki suçlara bakması gereken özel bir mahkeme olduğunu söyledi. Hatemi, içinde bir jüri heyetini bulundurması gereken bu yetkili mahkemenin maalesef anayasanın temel ilkesini ihlal ettiğini belirtti. Hatemi, “Milletin haklarını korumak için iş başına gelen hükûmet ve milletin temel haklarını savunması gereken meclis niçin ülkedeki hukuk ihlallerine ses çıkarmıyor? Neden herhangi bir adım atmıyor? Neden anayasal bir uyarıda bulunmuyor? Belki de hükûmet ve meclis bu konuda önemli adımlar atmış fakat sesini halka duyuramamış olabilirler. Ancak millete eksiklikler, işsizlik ve verdikleri sözleri yerine getirememeleri konusunda tam bilgi vermeleri gerekmektedir.” dedi.

Zarif: ABD Dünyadan İzole Edildi

İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif 5 Ağustos Pazartesi Günü Tahran’da düzenlediği basın toplantısında gazetecilere verdiği demeçte ABD’nin uluslararası arenada tecrit edildiğine dikkat çekerek, “ABD bugün dünyada tek başına, kendisini süper güç olarak gördüğü askeri alanda bile koalisyon oluşturamıyor.” dedi. Zarif ayrıca ABD’nin askerî güçlerini konuşlandırdığı her yerde başarısız olduğunu ve (ABD’nin) süper güç ve zorbalık döneminin bittiğini belirtti.

Ruhani: İran ile Savaş Tüm Savaşların Kaynağıdır

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani 6 Ağustos Salı Günü bir devlet televizyonunda yaptığı canlı yayında, “İran’la barış tüm barışların, İran’la savaş tüm savaşların kaynağıdır. ABD bir müzakere istiyorsa her şeyden önce yaptırımları tamamen kaldırmalıdır.” dedi. Hürmüz Boğazı’nda artan gerilimle ilgili de uyarıda bulunan Ruhani, “Hürmüz Boğazı size tamamen açık, Cebelitarık ise bize kapalı olamaz.” ifadelerini kullandı.

İran Üç Yeni Hassas Güdümlü Bombalarını Tanıttı

İran, 6 Ağustos Salı Günü Tahran’da gerçekleştirilen bir törende ‘Yasin’ ‘Balaban’ ve ‘Kaim’ adlı güdümlü bombalarını tanıttı. Törene katılan Savunma Bakanı Amir Hatemi söz konusu bombalar hakkında bilgi vererek ülkesinin savunma teçhizatı alanındaki gelişmelerine övgüde bulundu. Hatemi ayrıca tüm bu gelişmelerin İran’ın caydırıcılığını güçlendireceğini belirtti.

Laricani: Savaş Olması Durumunda Hedefimiz Amerikan Üsleridir

İran Parlamentosu Sözcüsü Ali Larijani 6 Ağustos Salı Günü Tasnim Haber Ajansına verdiği röportajda ABD ile savaş olasılığını değerlendirdi. Laricani, İsrail ve bölgedeki diğer ülkelerin ABD’yi İran ile savaşmaya teşvik edebileceğini fakat herhangi bir hasmane davranışa karşı İran’ın sert bir şekilde karşılık vereceğini belirtti. Parlamento sözcüsü, “Savaş durumunda İran bölgedeki ABD üslerini hedef alır, ABD biraz mantıklıysa böyle bir savaşa girmez.” dedi.

Selami: Yeni Bir Savaş İsrail için Büyük Tehdit Olur

İran Devrim Muhafızları Ordusu Başkomutanı Hüseyin Selami 8 Ağustos Perşembe Günü İran’ın Kirmanşah şehrinde askerî bir toplantıda konuştu. Selami konuşmasında, “Büyük güçlerle geniş çaplı bir savaştayız fakat ABD biliyor ki fiziki bir karşılaşma olması durumunda siyonist rejim İsrail’in varlığı büyük ölçüde tehlikeye girecek.” dedi. Devrim Muhafızları Komutanı Selami geçtiğimiz aylarda da İran toprakları ve sınır güvenliğinin İran’ın kırmızı çizgisi olduğunu vurgulamış, ABD’nin oluşturmaya çalıştığı koalisyonda yer alan ülkeleri, başta İsrail olmak üzere uyarmıştı.

İran’da Otomobil Üretimi Düştü

İran Sanayi Madencilik ve Ticaret Bakanlığının verilerine göre İranlı otomobil üreticileri 2019’da (21 Mart-22 Temmuz) yaklaşık 267 bin araç üretmiştir. Bakanlığın verileri İran’da otomobil üretiminin İran takvimin ilk dört aylık döneminde bir önceki yılın aynı döneminde üretilen 432.528 otomobilden %38,3 düşüş yaşandığını göstermektedir.

İran Yaptırımlara Rağmen Ticaret Fazlası Gösterdi

Tahran Ticaret Odasının yayımladığı istatistiklere göre İran’ın üç aylık dönemde toplam petrol dışı ticaret değeri 11,5 milyar dolara ulaştı. Rapora göre Çin, Irak, Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri ve Afganistan bu üç aylık dönemde İran’ın mal ve hizmetlerinin en büyük ithalatçıları oldu. Türkiye’nin İran’dan 2,2 milyar dolar değerinde mal ve hizmet ithal ettiği ve 2018’in aynı dönemine göre beş kat artış olduğu görülmektedir.

İran’ın VISTA Ülkeleri ile Petrol Dışı Ticareti

İran (Mart 2018-Mart 2019) döneminde VISTA grubu ülkelerle 6,33 milyar dolar ticaret yapmıştır. Bu ticaret bir önceki yıla göre % 27,33 düşüş gösterdi.

VISTA, gelişmekte olan Vietnam, Endonezya, Güney Afrika, Türkiye ve Arjantin pazarlarına atıfta bulunan bir kısaltmadır. Konsept ilk olarak 2006 yılında Japonya’nın BRIC Ekonomik Araştırma Enstitüsü tarafından önerildi.

İran’da Kültürel Miras ve Turizm Bakanlığı Kurulacak

Anayasayı Koruyucular Konseyi, Kültürel Miras ve Turizm Bakanlığı kurulmasına ilişkin tasarıyı kanunen bir sakıncası olmaması sebebiyle onayladı. Kanunun yürürlüğe girmesiyle birlikte Turizm, El Sanatları ve Kültürel Miras Kurumu yetkilerinin tamamıyla, kurumsal büyüme ve iş gücü artışı olmaksızın Kültürel Miras, Turizm ve El Sanatları Bakanlığına dönüşecek.

Şehri Kitap’ta Zaker Belgeselinin Tanıtımı

Ferşad Fedayiyan’ın yönetmenliğini yaptığı Zaker belgeselinin tanıtımı 7 Ağustos Çarşamba günü saat 19:00’da Menuçehr Envar, Gıyavuş Sahip Nasak, Ferşad Fedayiyan’ın katılımıyla gerçekleşti. Söz konusu belgesel, Dotar sanatçısı Nur Muhammed Darpur’un yaşamını konu almaktadır. Belgeselin yapımını ise Nokta-yi Tarif Kültür-Sanat Kurumu üstlenmiştir. Belgeselin yönetmenliğini ise ünlü belgeselci Ferhat Fedayiyan gerçekleştirmiştir.

Dotarda Güney Horasan Bölgesi tarzına sahip az sayıda sanatçıdan biri olan Nur Muhammed Darpur, bu bölgenin sözlü müziğinden oluşan zengin bir birikime sahipti. Darpur, Kuzey Horasan ve Torbet-i Cam bölgesi mistik müziğin sembollerinden biri olarak sayılabilir.

49. Uluslararası Rüşd Film Festivali

49. Uluslararası Rüşt Film Festivali’nin bu yıl Kasım sonu Aralık başında düzenlenmesi planlanıyor. Film yapımcıları; uzun metrajlı, kısa metrajlı, uzun animasyon, kısa animasyon, uzun belgesel, kısa belgesel ve eğitim bilimleri belgeseli gibi dallarda yarışabilecek. Festivalin uluslararası boyutu olan diğer bir bölümünde ise öğrenciler ve film yapımcılığında bulunan öğretmenler rekabet edebilecek. Ülkenin en eski ve ilk tematik film festivali olan Uluslararası Eğitici Filmler Festivali (Rüşd), İran ve Eğitsel Programlama ve Araştırma Kurumunun her yıl eğitim ve öğretim alanında nitelikli filmleri seçmek ve tanıtmak için İran’da her yıl düzenlenmektedir.

Hasanabad Yangını

Tahran Belediyesi İtfaiye Müdürlüğü, Hasanabad yangınının yaklaşık yirmi dakika geç öğrenildiğini ve yangın haberinin vatandaşlar tarafından verildiğini söyledi. ISNA’nın haberine göre Mehdi Daveri bu sabah medya mensuplarıyla düzenlenen toplantıda Hasanabad meydanında gerçekleşen yangının geç öğrenilme nedenine ilişkin açıklamalarda bulundu. Hasanabad’ta çıkan yangının geç haber alınan yangınlardan biri olduğunu bildirdi. “Eğer gerekli koşullar sağlanırsa yangınların hızlı bir şekilde yayılma ihtimalinin olduğu bilinmelidir.” dedi. Sözlerine her itfaiye kendi alanından sorumludur şeklindeki ifadeleriyle devam etti. Ayrıca Daveri, itfaiyecilerin yangın haberini aldıktan 5 dakika sonra yangın mahalline ulaştığını ama yangının büyüme nedeninin yangın haberinin hızlı bir şekilde tespit edilememesi olduğunu belirtti.