Haftalık Basın Özeti 7-13 Nisan 2018

Haftalık Basın Özeti 7-13 Nisan 2018
Haftalık Basın Özeti 7-13 Nisan 2018 (18-24 Ferverdin 1397)
Yazı boyutunu buradan ayarlayabilirsiniz

Teyfur Hava Üssüne Hava Saldırısı

İsrail’in 9 Nisan Pazartesi günü Suriye’nin Humus şehrinde bulunan Teyfur Hava Üssüne gerçekleştirdiği saldırıda aralarında bir albay ve bir binbaşı da bulunan yedi Devrim Muhafızları mensubu hayatını kaybetti. 10 Nisan Salı sabahı hayatını kaybeden 7 İran askeri defnedilmek üzere ülkeye getirildi. Edinilen bilgiye göre İsrail’e ait iki F-15 savaş uçağının üsse 8 füze attığı, füzelerden 5’inin Suriye hava savunması tarafından imha edildiği, 3’ününse üssün batı kanadını vurduğu bildirildi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Behram Kasımi yaptığı açıklamada saldırıyı kınarken “İsrail’in Suriye’ye yaptığı saldırı ülkenin toprak bütünlüğünü ve ulusal hakimiyetini ihlal etmek demektir ve bu saldırı uluslararası kanunlara aykırıdır.” ifadelerini kullandı. Devrim Rehberi Ali Hamenei’nin danışmanı olan Ali Ekber Velayeti ise İsrail’in saldırısının yanıtsız kalmayacağını söyledi.

Tahran Belediye Başkanı Tekrar İstifa Etti

Tahran Belediye Başkanı Muhammed Ali Necefi 14 Mart Çarşamba günü Belediye Meclisine istifasını sunmuştu. Tahran Belediye Meclisi Başkanı Muhsin Haşimi geçtiğimiz günlerde istifası kabul edilmeyen Necefi’nin tekrar istifa ettiğini söyledi. Necefi’nin ikinci istifası üzerine 10 Nisan Salı günü toplanan Tahran Belediye Meclisi 21 olumlu 5 olumsuz ve bir çekimser oy alan Necefi’nin istifasını kabul etti. Tahran Belediye Başkanının İdari ve Mali İşlerden Sorumlu Yardımcısı Semiullah Hüseyni Mekarim, Necefi’nin istifasından sonra Tahran Belediyesinin vekaleten yeni başkanı oldu. Ülke Başsavcısı Muhammed Cafer Muntazıri ise Necefi’nin ilk istifasını kabul etmeyen Belediye Meclisine tepki göstermişti. Muntazırı “Bu kurduğunuz siyaset tezgahının ne anlamı var? Necefi hastalığını ve işin yoğunluğunu sebep göstererek istifa ettiği bildirdi. Ayrıca belediye başkanı görev ve sorumluluklarını yerine getirememesi durumunda bundan belediye meclisi sorumludur.” şeklinde tepki göstermişti.

Ruhani: Her Türlü Duruma Hazırız

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani 9 Nisan Pazartesi günü Ulusal Nükleer Teknoloji Günü’nün 12. yıldönümü münasebetiyle yapılan törende yaptığı konuşmada Nükleer Anlaşma konusuna değindi. Nükleer Anlaşma olsun ya da olmasın Amerika ile veya Amerikasız olsun diyen Ruhani, her türlü şart karşısında hazır olduklarını söyledi. İran’ın verdiği sözden asla dönmeyeceğine vurgu yapan Ruhani, “düşmanların” böyle bir şey yapması durumunda pişman olacaklarını ifade etti.

İran Savunma Bakanından Türkiye Açıklaması

İran Savunma Bakanı Emir Hatemi, Rusya el-Yevm Gazetesine verdiği röportajda Türkiye hakkında açıklamalarda bulundu. Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin yabancı güçlerin Afrin’den çekilmesini istediğini duyduğuna dair sorusu üzerine ise General Hatemi “Bu konu ilkeli ve İran’ın ülkelerin toprak bütünlüğünün korunması ve ulusal egemenliklerine saygı gösterilmesine yönelik politikalarına dayalı bir konudur. Biz de Türkiyeli kardeşlerimize şunu söyledik; eğer Suriye’de güvenlik meseleleri konusunda endişeleriniz varsa, bu endişeleri Suriye yönetimi ile iş birliği içinde çözünüz. Türkiyeli kardeşlerimizin Suriye’nin toprak bütünlüğü ve ulusal egemenliğine saygı göstermelerini temenni ediyoruz. Bence muhakkak böyle olacak, çünkü Suriye yönetimi ile koordinasyon yapmadan topraklarına giren ülkeler, bu toprakları terk etmeliler.” şeklinde cevap verdi.

Ruhani: ABD, Nükleer Anlaşmadan Vazgeçerse Hızlı Davranacağız

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani 9 Nisan Pazartesi günü yaptığı açıklamada, ABD’nin nükleer anlaşmadan çekilmesi halinde İran’ın “bir haftadan kısa bir sürede” yanıt vereceğini söyledi. Ruhani, “Anlaşmayı ihlal eden ilk biz olmayacağız ancak bunu ihlal ederlerse pişman olacaklarını kesinlikle bilmeliler. Düşündüklerinden çok daha hazırlıklıyız ve bu anlaşmayı ihlal ederlerse, bir haftadan kısa süre içinde sonuçları görecekler.” diye sözlerine devam etti. Trump hakkında da Ruhani “Yeni ABD Başkanının sözleri ve eylemlerinde birçok iniş-çıkış var, Nükleer Anlaşmayı bozmak için 15 aydır uğraşıyor ama anlaşmanın yapısı bu tarz depremlerde sarsılmayacak kadar güçlü.” dedi.

Velayeti: Suriye’nin Toprak Bütünlüğünden Yanayız

Devrim Rehberi Ali Hamenei’nin Uluslararası İlişkiler Baş Danışmanı Ali-Ekber Velayeti, İran’ın Suriye toprak bütünlüğünü güçlü bir şekilde desteklediğini söyledi. 10 Nisan Salı sabahı Şam’da verdiği röportajda Velayeti, Suriye hükümetinin yanında duracaklarını ve Suriye’nin toprak bütünlüğünden yana olduklarını söyledi.

İran ve Türkiye Sınır İşbirliğini Artırıyor

Türk ve İranlı yetkililer, iki ülke arasındaki sınır iş birliğini güçlendirmek ve genişletmek için Ankara’da toplantı düzenledi. Türkiye-İran Yüksek Sınır Komisyonu’nun 27’nci toplantısı, altı yıl aradan sonra 10 Nisan Salı günü Ankara’da yapıldı. Toplantıya iki ülkeden de bir dizi sivil ve askeri kuruluşun temsilcileri de katıldı. Toplantıda, katılımcılar ikili sınır sorunları, sınır yasalarının uygulanması, iki tarafın sınır muhafızları arasındaki ilişkiler, sınır kapıları ilişkileri ve sınırlar boyunca su ve çevre sorunları hakkında görüş alışverişinde bulundular.

Rus Özel Temsilci İran ile Görüştü

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Suriye Özel Temsilcisi Alexander Lavrentiev, İran’ın Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanı Ali Şamhani ile Suriye rejimine karşı ABD’nin tehditlerini ele almak için görüşme gerçekleştirdi. Toplantıda iki yetkili, İsrail’in Suriye hava üssüne yönelik saldırısını da Suriye’deki bazı İranlı askeri danışmanların öldürülmesini de ele aldı.

Ensari: Suriye’deki Kimyasal Silahların Kullanımıyla İlgili İddiaları Reddediyoruz

İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Hüseyin Cabir Ensari 11 Nisan Çarşamba günü yaptığı açıklamada İran’ın duruşunun her zaman açık olduğunu ve kimyasal silahların kullanımıyla ilgili iddiaları bahane ederek ABD ve diğer bazı devletlerin Suriye hükümetine karşı hazırlık içinde olduklarını söyledi.

Trump’tan Kimyasal Saldırı Açıklaması: Putin ve İran Sorumlu

ABD Başkanı Donald Trump, Suriye ordusunun Duma’da kimyasal saldırı düzenlediği iddialarına ilişkin olarak 8 Nisan Pazar günü Twitter üzerinden yaptığı açıklamasında, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ı destekledikleri için, kimyasal saldırıdan Rusya lideri Vladimir Putin ve İran’ın sorumlu olduğunu söyledi. Trump, Esad için de “hayvan” ifadesini kullandı. Trump, nedensiz bir insani felaket olarak nitelendirdiği kimyasal saldırıdan dolayı ödenmesi gereken büyük bir bedel olduğunu sözlerine ekleyerek ve bölgenin derhal tıbbi yardım ve soruşturma için açılması gerektiğini belirtti.

İsrail’in Suriye’ye Hava Saldırısında 7 İranlı Asker Öldü

İsrail’in 9 Nisan Pazartesi günü Suriye’nin Humus kentindeki T-4 hava üssüne gerçekleştirdiği saldırıda 7 İranlı hayatını kaybetti. Saldırıda, Devrim Muhafızları Ordusu’nda görevli Albay Mehdi Dehkan Yezdeli ile Teğmen Murteza Basıripur’un da aralarında olduğu 7 İranlının öldüğü belirtildi. İsrail savaş uçakları Humus’ta rejime ait T-4 hava üssüne saldırı düzenlemişti. T-4 hava üssü, rejimin özellikle son dönemde Doğu Guta’daki kimyasal silah saldırılarını düzenleyen uçakların kalktığı üs olarak biliniyor. Üstte İran güçleri bulunuyor.

İran-Rusya Parlamentosu Ortak Komitesi Kuruldu

Tahran’ı ziyaret eden Rusya Duma Meclisi Başkanı Vyacheslav Volodin, 9 Nisan’da İran İslami Şura Meclisi Başkanı Ali Laricani’yle görüştü. Görüşmelerin ardından İran ile Rusya arasında bir mutabakat anlaşması imzalandı. İran Meclisi Başkanı Laricani, bu iş birliğinin iki ülke arasındaki ticaret ve siyasi ilişkilerin geliştirilmesi, bölgedeki sürdürülebilir güvenliğin tesis edilmesi ve uyuşturucu ile mücadele etmek amacıyla olduğunu söyledi. İki ülke arasında ticari ilişkilerin seviyesini yükseltmek için önemli ekonomik projeler ve aynı zamanda Gilan, Mazandaran ve Gülistan’da olmak üzere büyük çaplı ulusal projeler üzerine konuşuldu. Liderler iki ülkenin ilişkilerin yeni bir seviyeye ulaştığını vurguladı.

Zarif: ABD Suriye’ye Müdahale Etmek için Bahane Peşinde

İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif Senegal gezisinden sonra 10 Nisan’da Brezilya’ya gitti. Brezilya’da basın açıklaması yapan Zarif, gazetecilere Senegal ziyareti, yetkililerle yapılan ekonomik zirve ve Senegal’de konut inşa etmek için Senegalli bir şirket ile yapılan anlaşma hakkında bilgi verdi. İran’ın Brezilya ile en çok tarım alanındaki ilişkilerine işaret eden Zarif, ekonomik, doğal gaz ve teknoloji alanında iyi bir iş birliği imkanına sahip olduklarını beyan etti. Zarif konuşmasının başka bölümünde Suriye’deki son gelişmeler hakkında Trump’ın İran’a karşı sözlerine cevaben İran’ın kimyasal silahlara karşı çok net bir tavır sergilediğini, kimyasal silahları her zaman kınadıklarını söyledi. Zarif ABD’nin Suriye’ye müdahale etmek için bahane aradığını ifade etti. Konuşulan konulardan bir diğeri de İran petrol ürünlerinin ihracatı ve teknik personel değişimi ile Tahran ve Güney Ortak Pazar’ı (MERCOSUR) arasında ilişki kurmaya yönelik ortak iş birliğiydi. Zarif ilk bölgesel diplomatik ekonomik gezisinde Brezilya’nın ardında Uruguay ve Namibya’ya gidecek.

İran Dışişleri Bakanı Zarif Venezuelalı Mevkidaşıyla Görüştü

İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, başkent Tahran’da Venezuelalı mevkidaşı Jorge Arreaza ile görüştü. Görüşmede ikili ilişkilerin yanı sıra bölgesel ve uluslararası konuların değerlendirildiği bildirildi. Zarif ve Arreaza ekonomi, yaptırımlar, ABD’nin uluslararası hamleleri, enerji piyasaları, Latin Amerika ve Orta Doğu siyaseti konularında fikir alışverişinde bulundu. Tahran ziyareti öncesinde Azerbaycan’da bulunan Venezuela Dışişleri Bakanı Arreaza, başkent Bakü’de Venezuela Büyükelçiliğinin açılışına katılmıştı.

İran ve Türkiye Ortak Endüstriyel Bölge Oluşturuyor

İran Gıda Sanayisi ve Dernekleri Başkanı Muhammed Rıza Murtazavi ve Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği Genel Müdürü Fahrettin Poyraz arasında gıda sektöründe İran’da iş birliği anlaşması imzalandı. Fahrettin Poyraz’ın yaptığı konuşmada, iki ülke arasında tarım ve gıda endüstrisinde yapılacak uzun vadeli iş birliğinin bir başlangıcı olduğunu ve İranlı vatandaşların tüm ihtiyaçlarını en iyi ve en kaliteli şekilde temin edileceğini dile getirdi. Muhammed Rıza Murtazavi de konuşmasında İran ve Türkiye’nin çok önemli iki büyük pazara sahip olduğunu ve iş birliği ile iki tarafın eksikliklerinin giderilebileceğini dile getirdi. Rıza Murtazavi, her iki ülkenin hem üretime ihtiyacının olduğunu ve hem de alandaki boşlukları diğerinin vasıtasıyla doldurması gerektiğini söyledi. Türkiye’nin teknolojik açıdan yeni model ziraat ve sulamada gözle görülür ilerleme kat ettiğini ve bu modelin İran’da da uygulanabilir olduğunu dile getiren Murtazavi, İran’ın da kimyasal gübre gibi tarımsal ihtiyaçlarını, safran ve fıstık gibi Türkiye’de olmayan ürünlerin Türkiye’ye satışının mümkün olduğunu beyan etti. İran Gıda Sanayisi ve Dernekleri Başkanı; Irak, Suriye ve Rusya’nın çok iyi pazara sahip olduğunu, İran ve Türkiye’nin ortak çalışarak buralardan iyi sonuç elde edilebileceğini dile getirdi.

İran’da Altın Fiyatları Düşüyor

Tahran Altın ve Mücevher Birliği Başkanı Muhammed Keshti-Aray, altın ticaretinin durdurulduğunu ilan etmesine rağmen, ABD dolarının 42.000 riyalde sabitlenmesine takiben, altın fiyatları da düşmeye başladı.

Avro için Daha Büyük Rol

İran Sanayi, Madencilik ve Ticaret Bakanı Muhammad Şeriatmedari, İran ticaretinin çoğunun Avro cinsinden yapıldığını ve İran ticaretinin Avrupa para birimine doğru bir geçiş yapmaya hazır olduğunu söyledi. Şeriatmedari, İran’ın Avrupa ile ticaret ilişkilerinin genişletilmesinden bu yana, Avroya daha büyük bir rol verilmesi gerektiğini kaydetti. Şubat ayında İran, ticari faaliyetlerinde doların alım satımının artık işyerine dayalı ithalat siparişlerinin artık işlenmeyeceğini bildirerek bir adım daha yaklaştı.

Geliştirme Projelerinde Harcamalar

İran hükümeti, 2017’nin ilk 11 ayında (21 Mart-19 Şubat 2017), geliştirme ve kalkınma projelerine yapılan harcamaların bir önceki yılın aynı dönemine göre %70,1 artış gösterdi. Buna göre ilk 11 ayda bu projeler için yapılan harcama miktarı 5,27 milyar doları buldu. Ancak bu rakam İran Merkez Bankası’nın son raporuna göre, Bütçe Kanunu’nda belirlenen 10,95 milyar dolar hedefinin çok altında. İran Merkez bankası rakamlarına göre, gerçekleşen ödeneklerin hükümet tarafından bütçe yasalarında bu alan için öngörülen ödeneklerin oldukça gerisinde kaldığı gözlemleniyor.

İran ile İsveç Arasında Bilim ve Teknoloji Alanında İş Birliği

İran Bilim Bakanlığına bağlı Uluslararası Bilimsel İşbirliği Merkezi Başkan Yardımcısı Ataollah Kouhiyan, 11 Nisan Çarşamba günü İsveç’ten üniversite temsilcileriyle yapılan toplantıda, İran’ın İsveç ile bilim ve teknoloji alanında ortak komisyon kurulmasına hazır olduğunu, komisyonun kurulmasının iki ülke tarafından imzalanmış bilimsel ve akademik anlaşmanın uygulanmasına yönelik önemli bir adım olduğunu söyledi. Almanya, Avusturya, Fransa ve İtalya gibi diğer AB ülkeleriyle yakın bilimsel alandaki iş birliğine de değinerek, İsveç başbakanın Tahran ziyareti sırasında İran ile İsveç arasında bir iş birliği mutabakat zaptı imzalamasının iki taraf için de bilimsel ilişkilerde çok önemli olduğunu belirtti. Kouhiyan ayrıca İsveçli meslektaşları ile Tahran Üniversitesi ve Gilan Üniversitesi arasındaki iş birliği tarihine de değinerek iki ülke arasındaki akademik iş birliğinin teşvik edilmesinin önemini vurguladı. Bilim Bakanlığının İsveç enstitüleri ve üniversiteleriyle ortak kurslar düzenlemek için hazır olduğunu söyledi. İsveç’ten Lund, Malmö, Halmstad ve Chalmers üniversitelerinin temsilcileri iş birliği çağrısında bulunarak kendi üniversitelerini tanıttılar. 9 Nisan Pazartesi günü Tahran’a gelen İsveçli akademik heyet, Tahran, Bilim ve Endüstri Üniversitesi ve Emir Kabir ve Şerif teknoloji üniversitelerinin akademik kadrosuyla görüşmelerde bulundu.

IRNA ile CCTV Arasında İşbirliği

IRNA Genel Müdürü, 8-11 Nisan tarihleri ​​arasında Hainan Adası’nda düzenlenen Asya Boao Forumu’na katılmak için Çin’i ziyaret etti. Bu ziyaret esnasında 10 Nisan Salı günü İslam Cumhuriyeti Haber Ajansı (IRNA) Genel Müdürü Çin Merkez Televizyonu (CCTV) ile iş birliğinin artırılması çağrısında bulundu. IRNA Genel Müdürü Ziya Haşimi, IRNA ve CCTV çeşitli alanlarda birlikte çalışabilir ve medya ürünlerinin ortak üretimi konusunda iş birliği yapabilir dedi. IRNA Genel Müdürü Ziya Haşimi, Çin’in Global Times gazetesi Hu Xijin’in baş editörü ile yaptığı toplantı sonrası şunları söyledi: Asya medyası Batı egemenliğinden kurtulmalı. Asya ülkeleri arasında medyada iş birliği yoluyla Batı medyasının egemenliği kırılmalı. İran ve Çin medyasının Batı medyasına olan bağımlılıkları devam etmektedir. İran Haber Ajansı Çin’in Global Times’la kaynaklarını paylaşmaya hazırdır.

Çin tarafı, ülkesinin medya alanıda da dahil olmak üzere İran ile iş birliğine büyük önem verdiğini söyledi. CCTV medya prodüksiyon sektörünün başkanı Wi Gao ile yaptığı toplantıda, CCTV ile iş birliği için ortak kısa film yapımına hazırız, dedi.

Her yıl düzenlenen ve Asya’nın Davos’u olarak da bilinen dört günlük Asya Boao Forumu’na 2018’e 50 ülkeden yaklaşık 80 medya mensubu katılıyor.

Kirmanşah Depremi Temalı Sanat Çalışmaları

Tahran Fikir Galerisi, bazı İranlı ve yabancı sanatçıların Kirmanşah depremi temasıyla yaptığı bir dizi sanat eserini sergiliyor. Kirmanşah’ta Kasım 2017’de yüzlerce insanın hayatını kaybettiği ve binlerce kişinin yaralandığı yıkıcı bir deprem yaşanmıştı. 6 Nisan Cuma günü açılan sergide, İranlı sanatçıların yanı sıra Macaristan, Çin, Meksika, Güney Kore, Endonezya, Ukrayna, Hollanda ve İsviçre gibi 11 ülkeden fotoğraf, poster ve illüstrasyonlar sergileniyor. 9 Nisan’da yapılan basın açıklamasında, galeri direktörü Arash Soltanali, serginin sanat aracılığıyla fedakarlığı teşvik etmek için düzenlendiğini belirtti. Sergi 20 Nisan’a kadar sürecek.

Tıbbi Cihazlarda İş Birliği

İran ve Brezilya, tıbbi cihazların geliştirilmesi konusunda iş birliğini genişletmek için bir mutabakat anlaşması imzaladı. Anlaşma, İran’ın Sağlık Bakanlığı ve Brezilya Sağlık Düzenleme Dairesi Başkanlığı tarafından imzalandı. Anlaşmadaki bir madde İran’ın Brezilya’daki tıbbi ekipman fuarlarında katılımını kolaylaştırdı. Böylece, İran 2019 yılındaki etkinliklerde bağımsız bir locaya sahip olacak. Anlaşmaya göre kalite kontrol konusunda da iş birliği yapılacak. Ayrıca, Brezilya’nın teknolojisini her iki ülkenin özel sektörleriyle paylaşarak İran’daki tıbbi cihazların üretimine yönelik ortak yatırım da kabul edildi.

Yezd Belediyesinde Çocuk İşçiler

Öğretmen ve aynı zamanda çocuk hakları aktivisti olan Cafer İbrahimi, Yezd Belediyesinde çalışan çocuk işçiler hakkında İlna Haber Ajansına bazı değerlendirmelerde bulundu. Her yıl çocuk işçilerin belediye bünyesindeki taşeron firmalar tarafından daha fazla kâr etmek için çalıştırıldığına şahit olduğunu dile getiren Cafer İbrahimi, çalışan çocukların çoğunun ailesinin fakir veya gelirinin düşük olması dolayısıyla çocukların ailelerine destek amaçlı çalıştırıldığını belirtti. Haberde verilen bir fotoğrafta küçük bir çocuğun kaldırımları boyadığı gösterilmektedir. Bu fotoğraf çocuk aktivistlerinin tepkisine neden olurken Yezd Belediyesi yetkilileri çocuk işçi çalıştırılmadığını ve bu fotoğrafın basının veya sosyal medyanın bir oyunu olarak değerlendirdi. Ayrıca çalışan çocukların babalarının belediye işçisi oldukları ve babalarının yanında çalıştıkları öte yandan kaldırım boyama işinin yüklenici firmaya ait olduğu ve bu işten onların sorumlu olduğu belirtildi. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) istatistiklerine göre, İran’da resmî makamların farklı vilayet ve şehirlerde çalışan çocuk işçi sayısı hakkında kesin bilgi sunmadığı belirtilmekte.

Ahvaz’daki Protestoların Bilançosu

İnsan Hakları Aktivistleri, son günlerde Ahvaz’da meydana gelen protestolar neticesinde 400’den fazla kişinin tutuklandığını belirtmektedir. Ahvaz merkezde bir kahvehanenin ateşe verilmesi ile tutuklamaların arttığı, olayda 11 Arap gencin yaşamını yitirdiği ve birçok Arap gencin yaralandığı açıklandı. Şimdiye kadar tutuklu Arap gençlerin akıbeti hakkında yerel yönetim veya hükümet yetkilileri tarafından herhangi bir açıklama yapılmadığı bildirilmekte. Uzmanlar Meclisi Üyesi ve Velayet-i Fakih Temsilcisi Seyit Muhammed Ali Musevi Cezayiri, Ahvaz şehri Kuh-i Seyyahı bölgesinde yapılan protestolar sonuncunda gözaltına alınan kişilerin olayların yatışmasından sonra serbest bırakılacağı ve bu durumun protestocuları gözdağı vermek amaçlı yapıldığı açıklamasında bulundu.

Isfahanlı Çiftçilerin Su Protestoları

Isfahan’da su krizi ve ödenmeyen su hakları dolayısıyla yüzlerce çiftçi 9 Nisan Pazartesi günü Isfahan’ın Hurasgan şehrinde protesto gösterilerinde bulundu. Görüntülerden birçok çiftçinin bu protestolara aileleri ile birlikte katıldığı görülmektedir. Isfahanlı çiftçilerin bu protestoları 2017 yılı mart ayından bu yana devam etmektedir ve son zamanlarda protestolar artmaya başlamıştır. Uzmanlar su sıkıntısının çözülmemesi durumunda ciddi problemlerin çıkacağı görüşündedir. Protestocular, “Suriye’yi bırak bizi düşün, bugün yas günüdür yas, bugün çiftçinin hayatı havalarda” gibi bazı sloganlar atmaktadır. Çiftçiler yeni yıla girmeden birkaç hafta önce de su krizini protesto etmişlerdi. Nitekim bu protestoların doruk noktası 2017 yılının son cuma namazında gerçekleşmiştir.

Deprem Bölgesinde Kolera Tehlikesi

İran Sağlık Bakan Yardımcısı Ali Rıza Reyisi, deprem bölgesinde atık su probleminden dolayı endişeli olduklarını söyledi ve Kirmanşah halkını Kolera ve Çıban hastalığına karşı uyardı. Deprem bölgesinde birçok çalışma yapılmasına rağmen konut sıkıntısı ve atık su probleminin halk için ciddi bir sorun olduğunu da dile getiren Ali Rıza Reyisi içme suyu, kanalizasyon ve depremzedelerin konut ihtiyacının da halledilmesi gerektiğini belirtti.

12 Kasım Pazar günü meydana gelen 7,3 büyüklüğündeki deprem sonucu Kirmanşah vilayetinin merkez, Ser-i Pol-i Zihab ve Kasr-ı Şirin başta olmak üzere yedi şehrinde ve 950 köyünde can ve mal kayıpları yaşandı. Yaşanan bu deprem sonucunda 600’den fazla kişinin öldüğü 10 binden fazla kişinin yaralandığı açıklanmıştır.

1 Milyon Kadın Maaş Yardımı Alıyor

Fatime Rehber, 6 Nisan Cuma günü aylık yardım parası alanların sayısını 1 milyon 560 bin aile ve toplamda yaklaşık 3 milyon kişi olarak açıkladı ve 1 milyon aile geçindiren kadının İmam Humeyni Yardım Komitesi kapsamında bu yardımdan faydalandıklarını belirtti. Fatime Rehber’in açıklamalarına göre, bu kadınların %55’lik kısmı eşlerinin ölümü sebebiyle yardım kapsamına girmiş bulunmakta.

1386/2007’de çıkan Ev Geçimini Temin Eden Kadınlar Yasası’na göre, şehirlerde veya köylerde yaşayan dul kadınlar, 10 senedir dul maaşı almakta. Dul maaşı alan kadınların sayısının 10 sene içerisinde süratle artış gösterdiği belirtiliyor.

İngiltere, Hollanda ve Fransa’da İran Tarihi Eserleri Sergilenecek

İran Müzeler ve Tarihi Eserler Genel Müdürü Muhammed Rıza Karger, bu sene ülke içinde ve dışında önemli sergilerin planlandığını belirterek bahar mevsiminin sonlarına doğru İngiltere British Museum’da ve yazın ilk günlerinde Hollanda Tarih Müzesi’nde İran medeniyetine ait İslam öncesi, İslamiyet dönemi ve çağdaş eserlerin sergileneceğini belirtti. Rıza Karger, bu iki önemli duyurunun yanında Fransa’nın başkenti Paris’teki Orleans Müzesi’nde 27 Mart’ta açılışı yapılan ve Kacar dönemi sanatını konu alan İmparatori-yi Golha-yi Sorh / Kızıl Güller İmparatorluğu sergisinin ziyaretçilere halen açık olduğunu hatırlattı. Eğer taşıma masrafı ve eserlerin sigortası gibi en temel imkanlar temin edilseydi daha çok serginin ve çeşitli ülkelerden daha çok sergi talebinin gerçekleşeceğini ve planlanan programların sonuca ulaştırılabileceğini söyledi. 5 Mart’ta açılan Tahran’daki Louvre Müzesi Sergisi’ne halkın büyük bir rağbet göstermesi yetkilileri bu tür organizasyonların düzenlenmesi konusunda daha fazla düşünmeye teşvik ettiğini belirtti. Devletin bu tür sergi programlarını desteklemek için temin ettiği bütçenin yetersizliğine değinen Rıza Karger, özel sektörün bu tür faaliyetlere daha fazla katılması gerektiğini ancak bu konuda yürürlükte olan kanunda özel şirketlerin kültürel organizasyonlara yatırdığı paranın cari harcamalar kaleminde değerlendirilerek vergiye tabi tutulduğunu ve bunun problem teşkil ettiğini, bunun yerine kültürel yatırımların vergiden muaf tutulması gerektiğini açıkladı. İran Milli Müzesi’nde gerçekleşen programlar hakkında bilgi veren Rıza Karger, Eylül-Ekim aylarında Ermenistan antik eserlerinin, Ekim-Kasım aylarında Güney Kore tarihi eserlerinin ve mart ayında Lovure Müzesi’ne ait İran tarihine dair eserlerin sergilerinin yapıldığını belirtti ve Louvre Müzesi sergisinin 5 Ağustos’a kadar devam edeceğini duyurdu.

İran’da Boşanma Sayısında Rekor Kırıldı

Medeni Hal Kayıt Kurumu, 1396 yılının evlilik ve boşanma istatistiğini açıkladı. İstatistiğe göre kayıtlara geçmiş evlilikler 1395 yılıyla karşılaştırılınca yaklaşık %8 (51 bin kişi) azaldı. Boşanma vakaları ise yaklaşık olarak 175 bine ulaştı. Bu sayı diğer senelerle karşılaştırıldığında İran tarihinin en yüksek rakamı olduğu görülmektedir. İstatistiğe bakıldığında geçen yıl 609 bin evliliğin kayıtlara geçmiş olduğu görülmektedir. Boşanma vakalarının sayısı ise 175 bine yaklaşmıştır. Boşanmaların evliliklere oranı ise %29 olarak ölçülmüştür. Boşanma vakalarıyla alakalı rakamlar 1344 yılından beri en yüksek seviyesine ulaştı. İran’da boşanma vakaları 1370 yılından itibaren sürekli yükselen bir grafik çizmektedir. 1379 yılında evliliklerde düşüş yaşanırken boşanma vakaları artmaya devam etti. 1380’li yılların başında evliliklerin artmasına rağmen boşanmalar da artış gösterdi ve 1385 yılına gelindiğinde boşanma vakaları 1375 yılına oranla iki kat arttı. Son iki yıl içerisinde boşanma istatistiklerinin artış göstermesi ise basında tartışma konusu oldu. 1395 yazında İran’da boşanma istatistiklerinin haberlere yansımasının ardından Medeni Durum Kayıt Kurumu yetkililerinden biri istatistiklerin halkla paylaşılmayacağını duyurmuştu. Ancak bahsi geçen kurum daha sonra yayımladığı resmî açıklamada söz konusu yetkilinin bu sözlerini yalanlamış, verilerin halkla paylaşılacağını duyurmuştu. Ancak bu duyuru İran’da dini çevreler tarafından tepkiyle karşılandı. Medeni Durum Kayıt Kurumu, tepkilerin ardından istatistikleri resmî internet sayfasında yayımlamaktan vazgeçti.

Fecr Film Festivali Biletlerinin Ön Satışı

36. Fecr Film Festivali’nin biletlerinin ön satışının 11 Nisan’da başladığı ve 15 Nisan’a kadar devam edeceği duyuruldu. Biletlerin bilim kurgu filmleri, seçilmiş filmler, klasik filmler ve yarışmaya katılacak filmler kategorilerinde 9 filmi içeren paketler halinde satışa sunulacağı açıklandı. Bilet fiyatları festival kulübüne üye olanlar için 45 bin tümen, üye olmayanlar içinse 90 bin tümen olarak belirlendi.

İslami Propaganda Kurumunun Sinema Yatırımları

İran İslami Propaganda Kurumu Sanat Birimi Başkanı Muhsin Mominî Şerif, 10 Nisan Salı günü Tebriz’de Kuds Sinema Kompleksi’nin açılış törenine katıldı. Törende konuşmacı olarak yer alan Mominî Şerif, geçen yıl (1396) İran sinema sektörüne 2 bin koltuk ek kapasite artırımında bulunduklarını ve içerisinde bulunduğumuz 1397 yılının ilk 6 ayında sinema kapasitesine 4 bin koltuk daha ekleneceğini belirtti. Mominî Şerif, İran’da şu an İslami Propaganda Kurumu Sanat Birimi’ne ait 96 sinema salonunun bulunduğunu ve 1397 yılının sonuna kadar bu sayının 120’ye çıkarılacağını duyurdu. Doğu Azerbaycan Eyaletinin ve Tebriz şehrinin İran’ın kültürel gelişiminde etkin bir role sahip olduğunu hatırlatan Şerif, bu bölgede yeni sinema açılışlarına ve mevcut sinemaların donanımına önem verdiklerini belirtti. İslam Devrimi’nden sonra İran sinemasının İran kültürü ve aile temalı konulara eğildiğini belirten Şerif, sanat alanında bu konulara verilen önemle birlikte İran’ın dünyada hak ettiği konuma ulaşabileceğini, genç sinemacıların da bu konulara ağırlık vermesini arzu ettiğini ifade etti. Açılış törenine katılanlar arasında bulunan Doğu Azerbaycan İdari ve Planlama Kurumu Başkanı ise İran sinema tarihinde Tebriz’in ülkenin ilk sinemasına sahip olmakla bilindiğini ve bunun Tebriz halkının kültüre ve sanata ne kadar ilgi duyan bir halk olduğunu gösterdiğini söyledi. Kuds Sinema Kompleksi’nin yeniden yapımı 2 yıl önce 1394 yılında başlamıştı. Günümüzde İran Doğu Azerbaycan Eyaleti’nde 22 sinema salonu bulunuyor.

Hatemi’den Ruhani’ye Ev Hapislerini Kaldırın Çağrısı

İran eski cumhurbaşkanlarından Muhammed Hatemi, şu an cumhurbaşkanlığı makamında bulunan Hasan Ruhani’nin görev süresi bitmeden ev hapsinde bulunan Mehdi Kerrubi, MirHüseyin Musevi ve Zehra Rehneverd’in ev hapislerinin kaldırılması konusunda harekete geçmesini istedi. Muhammed Hatemi, bu açıklamaları 10 Nisan’da kurucusu olduğu “BARAN” Sivil Toplum Kuruluşundaki bir oturum sırasında dile getirdi. Meclis Başkan Vekili Ali Mutahhari daha önce, dini lider Hamenei’nin ev hapislerinin devamı konusunda mutabık olduğunu belirtse de Muhammed Hatemi, Hamenei’nin ve devlet düzeninin de bu meselenin çözülmesini istediğine inandığını belirtti. Hatemi, açık bir biçimde, cumhurbaşkanı vaatler vermeye devam edip meselenin çözümü için hiçbir şey yapmazsa problemlerin yaşanacağını; eğer ev hapislerinin kaldırılması gerektiğini düşünüyorsa bunun için vaatte bulunmak yerine harekete geçmesi gerektiğini söyledi. Hatemi, sözlerin kendisi üzerinde de hak sınırlamalarına sebep olacağını ancak söz konusu meselenin çözüme kavuşması durumunda bunun kendisi için bir sorun teşkil etmediğini de sözlerine ekledi. Muhammed Hatemi, yıllarca emniyet yetkilileri tarafından toplumsal düzende fitne çıkaran başlardan biri olarak tanımlanmakta ve belirli haklardan mahrum yaşamaktadır. Milletvekillerinden Moctebi Zolnur, Mehdi Kerrubi ile ev hapsi konusunu görüşmüş ve İran’daki Yeşil Hareket’in liderlerinin ev hapsi yaptırımlarının kaldırılmasına yönelik dosyanın halen kasıtlı olarak bekletiliyor olduğunu haber vermişti. Moctebi Zolnur, Telegram’daki Ahter adlı kanalda, Ramazan Bayramından önce ev hapsinde bulunanların serbest bırakılacaklarına dair açıklamaların hiçbir dayanağı olmadığını, bu konuda açıklamada bulunan kimselerin hiçbir mantıklı ve yasal dayanakları olmadan yalnızca kendi düşüncelerini dile getirdiklerini belirtmişti. Zolnur, Mehdi Kerrubi’nin Hamenei’ye yazdığı ev hapsinin kaldırılmasını talep eden mektubundan da bahsetmiş ve bu mektup ile artık ev hapislerinin kaldırılmasının zorlaştığını zira, güvenlik yetkililerinin bir esneklik göstermesi için Kerrubi ve Musevi’nin Yeşil Hareket’e katılma sorumluluğunu kabul etmelerini gerektiren bir durumun oluştuğunu belirtmişti.