Hamenei Koronavirüs Nedeniyle Meşhed’deki Nevruz Konuşmasını İptal Etti

İran Sağlık Bakanlığı, koronavirüsün yayılmasını önlemek için toplantı düzenleme ve seyahat etmekten uzak durma konusunda halka tavsiyelerde bulundu. Devrim Rehberi Ayetullah Hamenei’nin her yıl Nevruz Bayramı’nın ilk gününde (21 Mart) İran’ın Meşhed kentinde bulunan İmam Rıza Türbesi’nde yaptığı konuşma bu yıl koronavirüsü nedeni ile gerçekleştirilmeyecektir.

Dışişleri Bakanı Zarif, İran’ın Acil Tıbbi İhtiyaç Listesini Açıkladı

Dışişleri Bakanı Zarif, Twitter hesabından acil başlığı ile yayımladığı mesajda, “İran sağlık personeli cesaretle ön saflarda korona ile mücadele etmektedir. Onların çabaları, İran halkına tıbbi araç gereçler ve ilaç kısıtlamalarından dolayı yavaş ilerlemektedir. En acil liste ektedir.” dedi ve “Virüs, ayrım gözetmiyor. İnsanoğlu da gözetmemeli.” ifadelerini kullandı. Zarif, mesajının ekinde 30 kalemden oluşan İran’ın acil ihtiyaç listesini paylaştı. Zarif’in paylaştığı 30 kalemlik acil ihtiyaç listesinde, 172 milyon koruyucu maske, 100 milyon eldiven, 3 milyon 200 bin Kovid-19 tespit kiti, 1000 suni solunum cihazı gibi birçok teçhizat ve ilaç bulunuyor.

İran, IMF Fonundan 5 Milyar Dolar Talep Etti

İran Merkez Bankası Başkanı Abdünnasır Himmeti, IMF Başkanına gönderilen bir mektupla, koronavirüs ile mücadele için İran’ın IMF tarafından tahsis edilen 50 milyar dolarlık fondan yararlanmak istediğini Instagram hesabından açıkladı. Himmeti, koronavirüsün ülkede yayıldığını, tıbbi destek ve virüsün ekonomik etkilerini minimuma indirmek için IMF’den 5 milyar dolar talep ettiklerini söyledi. Himmeti, IMF’nin bu husustaki sorumluluğunu yerine getirmesi temennisinde bulundu.

Bu Hafta Koronavirüsünden Hayatını Kaybeden Önemli Şahsiyetler

İran’da hızlı bir şekilde yayılmaya devam eden koronavirüsü nedeniyle aralarında üst düzey isimlerin de bulunduğu yüzlerce kişi hayatını kaybetti. Kornavirüsten bu hafta hayatını kaybeden önemli şahsiyetler şunlardır:

• Devrim Muhafızları Ordusunun (DMO) önemli komutanlarından Sarullah Karargâhı’nın eski yardımcısı Tuğgeneral Nasır Şabani,
• DMO Feridunkenâr Bölge Komutanı Yarbay Abdullah Caferzâde,
• Firuzkuh Kaymakam Yardımcısı Hücettullah Hasanzâde,
• Geleneksek ve İslami Tıp üzerine araştırmalar yapan Sum’a Sera Tıb el-Masumin Merkezi Müdürü Şehriyar Şerifi,
• Nanoteknoloji Araştırmaları Merkezi Başkanı ve Beheşti Sağlık Bilimleri Üniversitesi eski Rektörü Habibullah Peyrevi,
• DMO Kara Kuvvetleri Kudüs Karargâhı Komutan Yardımcısı Albay Mahmud Pelaruk,
• Mazenderan Eyaleti Polis Teşkilatı eski Müdür Yardımcısı Albay Ramazan Kasımi,
• Kazvin Eyaleti Devlet Radyo ve Televizyon Kurumu Besiç Teşkilatı Sorumlusu Said Hurşidi.

Haşdi Şabi Gruplarına Yönelik Koalisyon Güçleri Saldırısı

Irak’ta bulunan ABD öncülüğündeki Koalisyon Güçleri ölüm ve yaralanmalar ile sonuçlanan saldırılarda İran’a yakın Haşdi Şabi gruplarından bazılarına hava saldırıları düzenledi. El Cezire kaynakları, ABD hava saldırılarının özellikle İran’a yakınlığıyla bilinen milislere ait siteleri yok ettiğini belitti. Bombalamanın, 11 Mart Çarşamba günü 2 ABD’li ve 1 İngiliz askerinin öldürüldüğü ve 12 kişinin de yaralandığı Irak’ın başkenti Bağdat yakınlarındaki Taji kampına yapılan füze saldırısına karşılık olarak düzenlendiği bildirildi. Pentagon, ABD ordusunun Irak’taki İran destekli grupların karargâhlarına karşı savunma saldırıları gerçekleştirdiğini doğruladı.

ABD Irak’a Yeni Füze Savunma Sistemleri Getirecek

ABD Deniz Kuvvetleri Generali Kenneth McKenzie ABD’nin Irak’a misil savunma sistemleri yerleştireceğini ifade etti. Mckenzie Silahlı Hizmetler Komitesi’ne yaptığı açıklamada Pentagon’un potansiyel İran füze saldırısını engellemek için yeni füze savunma sistemlerini Irak’a yerleştirmek için çalışmalarını sürdürdüğünü belirtti. ABD’nin bunun için öncelikle Irak hükûmetinden onay alması gerekiyor. Bilindiği üzere, İran geçen ay Raad-500 kısa menzilli yeni füzesini tanıtmış, yeni füzenin ABD’ye Irak’ta bu yıl fırlatılan füzelerden daha hafif ve uzun menzilli olduğu belirtilmişti.

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Musevi İnsani Yardım Mekanizması Hakkında Konuştu

ABD’li makamların yaptırımların İran’a koronavirüs ile alakalı insani yardım yapmak isteyen ülkelere bir engel teşkil etmediğini teyit etmelerine karşın, İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Abbas Musevi İsviçre mali kaynaklarının sınırlı olduğunu beyan etti. İsviçre Hükûmeti İran’a gıda ve ilaç malzemeleri ihraç etmeyi sağlayacak insani yardım mekanizmasının 30 Ocak 2020 tarihinden bu yana aktif olduğunu ilan etmişti ve ABD Hazine Bakanlığı da İran Merkez Bankası ile hususi insani yardım malzemelerinin ticaretinin gerçekleşmesi için finansal işlemler lisansı çıkarmıştı. İran da bu mekanizma çerçevesinde İsviçreli bir şirket aracılığıyla ilaç satın alımı için 2.5 milyon dolarlık bir işlem gerçekleştirdiğini teyit etmişti. Bunun yanında Mehr Ajansı’nın haberine göre İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Abbas Musevi ise buna karşın “Başka ülkelerde de kaynaklara sahibiz ve bu kaynakları da bu kanala dâhil etmek için onlardan izin istedik. Ancak şimdiye dek medikal malzeme ve ekipmanları kullanabilmemiz için İran’a ait olan ve İran milletinin parasını kullanan bu kaynakların bu kanala dâhil olmasına izin vermediler.” ifadesini kullandı. Musevi ayrıca “Mali kaynaklarımızın bulunduğu ülkelerden birisi, bu ülkede bulunan kanallarımızın ihtiyaç duyduğumuz malzemeleri satın almak için bu mekanizmaya girmesine ABD’nin izin vermediğini söyledi.” beyanında bulundu.

ABD Dışişleri Bakanlığı İran’a İsviçre aracılığı ile yardım teklifinde bulunmuş ancak İran bu teklifi siyasi ve psikolojik bir oyun olarak niteleyip reddetmişti.

Ali Şemhani Bağdat’a Ziyarette Bulundu

İran Ulusal Güvenlik Konseyi Sekreteri Ali Şemhani 8-10 Mart tarihleri arasında Irak’ın başkenti Bağdat’a resmî bir ziyarette bulundu. Şemhani’nin ziyareti İran Devrim Muhafızları Kudüs Güçleri eski komutanı Kasım Süleymani’nin ölümünden sonra Irak’a gerçekleştirilen en üst düzey İranlı resmî ziyaret olarak kayda geçti. Şemhani Irak Ulusal Güvenlik Danışmanı ve Haşdi Şabi Konsey Başkanı Falih Feyyaz ile görüşmesi sonrasında büyük mitinglerinde ABD güçlerinin çekilmesini talep eden Irak ulusunun teşekkürü hak ettiğini ifade etti. Bazı haber kaynaklarında, ziyareti sırasında Şemhani’nin toplantılarına katılan Şii politikacıların, Şemhani’nin seçimlerden önce Şii partileri bir araya getirmek istediği belirtilirken Şemhani’nin istifa eden Adil Abdülmehdi’nin görevine devam etmesi teklifini de bu siyasetçilere götürdüğü ancak bu önerinin reddedildiği bu haber organlarında geçti.

Manuchin: Yaptırımlar Korona ile Mücadele Konusunda Engel Değil

ABD Hazine Bakanı Steven Manunchin yaptığı açıklamada ABD’nin İran’a yönelik uyguladığı yaptırımların İran’a korona ile mücadelede insani yardım sunmak isteyen ülkelere bir engel teşkil etmediğini belirtti. Şimdiye kadar İran için Avrupa Birliği 5 milyon avro ve Azerbaycan 5 milyon dolar tahsis etti. Bunun yanında tıbbi malzemeler taşıyan birkaç kargo da İran’a teslim edildi. Bununla birlikte İran Dışişleri Bakanı Cevat Zarif geçen hafta yaptığı açıklamada ABD’nin İran’da koronavirüs ile mücadele etmek için ihtiyaç duyulan malzeme kaynaklarını boşaltmak amacıyla illegal yaptırımları ağırlaştırdığı ifadelerini kullanmıştı. Ayrıca İran Meclis Başkanı Ali Laricani ve İran İhracat Konfederasyonu Başkanı Ali Lahuti de ABD’nin İran’a ilaç ambargosu uygulamaya devam ettiğini vurgulamışlardı. ABD bundan önce defalarca İran’a tıbbi ekipmanların da içinde olduğu insani yardım malzemelerinin ihracatının yaptırımlar kapsamında olmadığını ifade etmişti.

ABD Dışişleri Bakanlığı’nın İran’da bulunan İsviçre Büyükelçiliği aracılığıyla İran’a koronavirüs ile mücadelede yardım teklifi İran Dışişleri Bakanlığı tarafından reddedilmiş ve bu teklif İran Dışişleri Bakanlığı tarafından siyasi ve psikolojik bir oyun olarak nitelendirilmişti. ABD 27 Şubat 2020 tarihinde İran ile insani yardım malzemeleri ticareti için İsviçre tarafından oluşturulan mali kanala izin yetkisi çıkarmıştı.

İran’ın İhracat Rakamları Düştü

İran İhracat Konfederasyon Başkanı Muhammed Lahuti, koronavirüs nedeniyle son iki haftada ihracatta %35 azalma gerçekleştiğini açıkladı. Lahuti, Irak’a yapılan ihracat hacminin büyük olmasından dolayı Türkmenistan ve Irak gibi ülkeler sınır kapıları kapatılmasıyla ihracatın ciddi anlamda olumsuz etkilendiğini vurguladı. Lahuti ayrıca şu ana kadar hükûmet ihracat birliklerinin verdiği destek sözlerin hiçbirini tutmadıklarını ve kâğıt üzerinde kaldığını belirtti.

Koronavirüs ile Mücadele için Ek Bütçe

İran Bütçe ve Planlama Kurumu koronavirüs salgını ile mücadele etmek için Tahran Tıp Bilimleri Üniversitesi ve Sağlık Hizmetlerine 400 milyar tümen (yaklaşık 95,2 milyon dolar) ek bütçe ayırdıklarını belirtti. İran Bütçe ve Planlama Kurumunun ülkede koronavirüsün ortaya çıkmasından bu yana virüs ile mücadele etmek ve önlem almak amacıyla farklı birimlere 2,295 milyar tümen (546,4 milyon dolar) ek bütçe ayırdı.

İran’da Arazi Fiyatları Arttı

İran İstatistik Merkezi verileri 1398 sonbaharı (15 Ağustos-14 Aralık 2019 dönemi) arazi fiyatlarında bir önceki yılın aynı dönemine göre %94 artış yaşandığını göstermektedir.

İran’ın Avrasya Ekonomik Birliği Üye Ülkeleriyle Ticareti

İran Gümrük İdaresi’nin Sözcüsü Seyit Ruhullah Latifi, İran takviminin son 11 ayında (Mart 2019-Şubat 2020 dönemi) Avrasya Ekonomik Birliği üye ülkeleriyle yapılan ihracatın %105 artış ile 1,2 milyar dolara ulaştığını açıkladı. Diğer yandan aynı dönemde İran’ın Avrasya Ekonomik Birliği üye ülkelerinden yaptığı ithalatın 1,2 milyar dolar olarak gerçekleştiğini belirtti.