Haftalık Şii Basın Özeti Sayı-3 (18-24 Ocak 2020)

Haftalık Şii Basın Özeti Sayı-3 (18-24 Ocak 2020)
Yazı boyutunu buradan ayarlayabilirsiniz

Hamenei’den Hac Ziyaretiyle İlgili Açıklama

İran Devrim Rehberi Hamenei 20 Ocak Pazartesi günü İran Hac ve Ziyaret Kurumu yetkilileriyle bir araya geldi. Hamenei görüşmede, Hac ziyaretini bir siyasi, dinî ve toplumsal hareket olarak değerlendirerek İran toplumunun Humeyni sayesinde bu hareketi anlama fırsatı bulduğunu söyledi. Ayrıca Hac ziyaretinin İran için dünyaya mesajlarını duyurma adına iyi bir fırsat olduğunu da belirtti. Siyasi meselelere de değindiği konuşmasında İran’ın ABD’ye karşı direnmesinin dünya kamuoyu tarafından cazip bulunduğunu belirterek ABD’nin rahatsızlığının bu durumdan kaynaklandığını da ifade etti.

Şirazi Sosyal Medyada Hakkında Paylaşılan Haberi Yalanladı

Taklit mercii Ayetullah Uzma Mekarim Şirazi, 21 Ocak Salı günü yayımladığı bir bildiriyle son günlerde kendisiyle ilgili sosyal medyada paylaşılan haberi yalanladı. Son günlerde Şirazi’nin rüyasında Hz. Muhammed’le görüştüğüne dair bir haber sosyal medyada dolaşmaktadır. Şirazi yayımladığı bildiride, kendisini taklit edenlerin yoğun isteği üzerine bir açıklama ihtiyacı duyduğunu ve haberin belli amaçlar doğrultusunda kamuoyuna sunulduğunu, benzer girişimlerin daha önce de denendiğini söyleyerek paylaşılan haberi yalanladı.

Haşdi Şabi ile Kızılhaç İş Birliği Anlaşması İmzaladı

Haşdi Şabi Abbas Tugayları ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi arasında Irak ve Iraklılara yönelik insani hizmetlere dayalı ortak iş birliği konusunda anlaşmaya varıldı. Tugay Sorumlusu Meysem Zeydi, 21 Ocak Salı günü Necef’teki Kızılhaç Komitesi Saha içi Temsilcisi Ala el-Fahhâm’ı tugay bürosunda kabul etti. Yapılan toplantıda insani yardım konusunda ortak iş birliği ve haberleşmeye dair konular masaya yatırıldı. Toplantıda ayrıca Abbas Tugayları’nın rolü ve muhtelif sahalarda doğrudan ya da dolaylı olarak gerçekleştirdiği insani yardım aktiviteleri de ele alındı.

Sadr: Ülkemde Yabancılara Yer Yok

İSNA Haber Ajansının verdiği bilgiye göre Sadr Hareketi’nin lideri Mukteda es-Sadr, 22 Ocak Çarşamba günü sosyal medya hesabında Cuma günü yapılacak protestoyla ilgili paylaşımda bulundu. Sadr paylaşımında “Ülkemde yabancılara yer yoktur.” ifadesini kullanarak yabancıların ülkeyi terk etmesini istedi. Bununla birlikte Irak halkının egemenlik, bağımsızlık ve ıslahat istediğini belirterek yabancıların ülkedeki faaliyetlerinden dolayı kızgın olduğunu ve aslan gibi gürlemeye başladığını söyledi.

Feyyaz’dan Mürtedlikle İlgili Yeni Açıklama

Necef Havzası bilinen âlimlerinden Ayetullah Uzma Muhammed İshak Feyyaz, 22 Ocak Çarşamba günü soru cevap bölümlü bir konuşmada kendisine iletilen bir soruya cevaben bir kişinin İslam dininden çıkıp başka bir dini benimsediğini itiraf etmesi ancak kalben hâlen İslam dinine bağlı olması durumunda mürted sayılmayacağını söyledi.

Ayetullah Feyyaz’ın bu açıklaması mürted konusu ulema arasında ihtilaflı bir mesele olduğundan dolayı önem kazanmıştır.

Devrim Muhafızları Komutanının Sızdırılan Ses Kaydı

İran Devrim Muhafızları’nın önde gelenlerinden biri tarafından sızdırılan bilgiye göre Devrim Rehberi Ali Hamenei ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani arasında Ukrayna uçağının düşürülmesi sonrasında ortaya çıkan anlaşmazlığın giderek arttığı belirtildi. Ülkedeki krizin tırmanması nedeniyle Ruhani’nin görevinden istifa edebileceği tartışmaları gün yüzüne çıktı. Muhalif internet sitesi IranWire’de yayımlanan raporda, sosyal medya aktivistleri ve muhalefet siteleri tarafından sızdırılan ses kaydında Devrim Muhafızları’nın eski komutanlarından Rahim Navai’nin de yer aldığı bilgisi verildi. Rapora konu olan ses kaydının ise 2019 Kasım ayında yükselen benzin fiyatlarına karşı yapılan protestolar sırasında Tebriz'deki İmam Humeyni Camisi'nde düzenlenen bir oturuma dayandığı belirtildi.

Haşdi Şabi Lideri’nden Trump'a “Aptal” İthamı

Asaib Ehl’il-Hak Birliği Genel Sekreteri Kays el-Hazali, 22 Ocak Çarşamba günü yayınlanan videosunda Irak’ın bir işgal yaşadığını, cuma günü yapılacak olan gösterinin ise "Yirmi Birinci Yüzyılın Devrimi” olacağını ifade etti. Hazali mesajında "Sevgili halkımızı, ülkemizi, Haşdi Şabi’yi ve şimdi de terörizme karşı zafer kazanan liderleri hedef alan Amerikan saldırganlığından ötürü ülkemiz istisnai durumlardan geçiyor. ABD, Irak'a yardım etmek için gelmediğini göstermiştir. Irak hükûmeti istediği zaman geri çekilmeye hazır olduğunu kabul etmesine rağmen ABD, Irak hükûmeti ve parlamentosunun aldığı kararlara uymayarak bu niyetini belli etti.” şeklinde konuştu. Açıklamasının farklı din, mezhep ve milliyetlere, Hristiyanlara, Müslümanlara, Sâbiîlere, Şiilere, Sünnilere, Araplara, Kürtlere, Türkmenlere, erkek-kadın, genç-yaşlı tüm Irak halkına hitap ettiğini belirten Hazali, Irak halkının aşağılanmayı, utancı, Irak petrollerine hükmedeceğini söyleyen ABD’yi ve onun aptal başkanı Trump’ın gönderdiği mesajı reddettiğini belirtti.

Haşdi Şabi’de Halefi Tartışması

Haşdi Şabi Lideri Ebu Ali el-Basri 22 Ocak Çarşamba günü yaptığı konuşmada, Haşdi Şabi’nin başkan yardımcılığına Ebu Mehdi el-Mühendis yerine kendisinin getirileceği iddialarını yalanladı. Komisyon başkan yardımcılığı görevini üstlenen El Basri, Irak Haber Ajansına (INA) göre şimdiye kadar kendisinin başkan yardımcılığına atanmasıyla ilgili olarak herhangi bir kararın ve bu sorumluluğu kaldırabilecek olmasına rağmen böyle bir isteğinin olmadığını belirtti. El-Basri “Bir Haşdi Şabi üyesi olarak şehit el-Mühendisi zamanında Haşdi Şabi liderleri ve tugaylarla çeşitli toplantılara katıldım. Bu toplantılarda Haşdi Şabi heyeti başkanı Falih el-Feyyaz tarafından, başkan yardımcısı ile ilgili dosyanın önümüzdeki günlerde çözüleceği bildirildi” şeklinde konuştu. Medya, Haşdi Şabi Şura Konseyi’nin, Bağdat’ta İranlı General Kasım Süleymani'yi hedef alan bir Amerikan saldırısında öldürülen Ebu Mehdi el-Mühendis'in yerine Ebu Ali El-Basri’yi Haşdi Şabi yönetiminin başkan yardımcısı olarak seçtiği haberini yaymıştı.

Berhem Salih’ten Davos’ta Açıklama

Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih, Davos Ekonomik Forumu tarafından 23 Ocak Perşembe günü gerçekleştirilen oturumlar arasında yaptığı konuşmada; Irak ordusunun, Haşdi Şabi’nin, Peşmerge'nin verdiği kurbanlar sayesinde DEAŞ'ın Irak'ta mağlup edildiğini söyledi. Bu itibarla hiçbir ülkenin Irak’ın kiminle ve nasıl ilişki kuracağını dikte edemeyeceğini vurgulayan Salih, İran'ın DEAŞ’a karşı savaşın merkezinde yer aldığına dikkat çekerek “İran ile coğrafya, su kaynakları ve din hususunda derin bağları paylaşıyoruz.” şeklinde konuştu. Sözlerine “Komşularımız ve müttefiklerimiz arasındaki çatışmanın devam etmesi ve egemenliğimize saygı duyulmaması, arzularımızı gerçekleştirmeyi zorlaştıracaktır.” şeklinde devam eden Salih, ABD kuvvetlerinin Irak topraklarından çekilmesi çağrısının nankörlük ya da düşmanlık işareti değil egemenliklerine yapılan ihlale verilen bir tepki olarak niteledi.

Brian Hook Kudüs Gücü’nün Yeni Komutanını Tehdit Etti

ABD’nin İran Özel Temsilcisi Brian Hook 23 Ocak Perşembe günü Davos Ekonomik Forumu’nda, Şarkul Avsat’a verdiği röportajda Süleymani yerine atanan Kudüs Gücü’nün yeni komutanı İsmail Kaani’yle ilgili açıklamada bulundu. Hook, Kaani’nin tıpkı Süleymani gibi ABD’nin askerleri ve vatandaşlarını tehdit etmeye devam ettiği takdirde Süleymani’yle aynı kaderi paylaşacağını söyledi. Süleymani’nin 3 Ocak 2020’de ABD tarafından Bağdat’ta öldürülmesinden sonra İran Devrim Rehberi Hamenei tarafından yeni Kudüs Gücü komutanı olarak, İsmail Kaani atandı. Kaani ilk açıklamasında Süleymani’nin intikamını alacağını ve ABD’yi bölgeden çıkarmayı amaçladığını söylemişti.

Lübnanlı Şii Vaiz Polonya’daki “Ölüm Kamplarını” Ziyaret Etti

Lübnanlı Şii vaiz Muhammed Ali el-Hüseyni Polonya’ya ziyaretinde buradaki “Holokost” için kullanılmış olan kampları ziyaret etti. Auschwitz Toplama Kampı’nı gezen el-Hüseyni Hıristiyan ve Yahudi inançlarının temsilcileriyle bir araya geldi. el-Hüseyni, resmî Twitter sayfasında İbranice bir tweet yayınladı. Tweet’inde Arap İslam Konseyi’nin bir programı kapsamında Polonya'yı ziyaret ettiğini ve bu ziyarette Yahudi, Hıristiyan ve İslam dinlerine mensup hükûmet ve Avrupalı yetkililerin bir araya geldiğini ifade etti. İsrail Dışişleri Bakanlığı, el-Hüseyni’nin kampları ziyaretine ilişkin bakanlığın Twitter hesabından yaptığı yorumda ölüm kamplarındaki önemli kanıtların Yahudilere yapılan sistematik soykırımı tespit etme imkânına daha önce sahip olan Araplarda şu anda olmayan bir imajın açıklığa kavuşmasında önemli rol oynayacağını vurguladı.

El-Hüseyni İran'a karşı olmasıyla bilinmektedir ve daha öncesinde de İran yönetiminin bölgedeki davranışlarını eleştiren çeşitli televizyon programlarında yer almıştır.

Hamenei’nin Kıldırdığı Cuma Namazıyla İlgili Veriler

İranlı gazeteci Said Berzin 23 Ocak Perşembe günü BBC Farsçada yayımlanan yazısında, İran Devrim Rehberi Ali Hamenei’nin sekiz yıl aradan sonra kıldırdığı Cuma namazına katılım oranıyla ilgili detaylı veriler paylaşmıştır. Veriler, uydu fotoğrafları temel alınarak cemaatin yer aldığı alanlara göre elde edilmiştir. Bu verilere göre Hamenei’nin 17 Ocak Cuma namazına 108,000 kişi katılmıştır. Bu rakam Hamenei’nin 2014 Kurban Bayramı’nda kıldırdığı bayram namazıyla karşılaştırıldığında katılım oranında %15-20 aralığında bir düşüşün yaşandığı anlaşılmaktadır. Diğer yandan veriler Tahran ve çevre eyaletlerinin genel nüfusuyla karşılaştırıldığında ise katılım oranı toplam nüfusunun %1’ine tekabül etmektedir. Yazıda katılım oranıyla ilgili veriler dünyadaki totaliter rejimlerin ana kitleleriyle karşılaştırılarak genel değerlendirme yapılmıştır.

Sadr'ın Milyonluk Gösteri Çağrısının Irak Protestolarına Yansıması

İran destekli Şii gruplar, Amerikan-İran çatışmasının yaşandığı bir dönemde Iraklıları 24 Ocak Cuma günü Bağdat sokaklarında Amerikan karşıtı duyguları uyandırmayı hedefleyen milyonluk bir protestoya katılmaya çağırdı. Al Jazeere’nin haberine göre planlanan bu protestonun ardında iki hedef bulunmaktadır: Birinci hedef, Washington'a güçlerini Irak'tan çekmesi için baskı yapmak, ikincisi hedef ise halkın iktidara meydan okuyan hükûmet karşıtı protestolarını örtbas etmektir. Farklı Şii gruplarının katıldığı yürüyüş, geçen ay şiddetli çatışmaların meydana geldiği ABD Büyükelçiliği’nde sona erecek. Bu husus hâlihazırdaki durumu daha da kötüleştirecek gibi görünüyor. Singapur Ulusal Üniversitesi Orta Doğu Enstitüsünde araştırmacı olan Fanar Haddad, Süleymani ve Mühendisi suikastının İran'ın siyasi sınıfları ve İran dostu aktörler için bir yaşam çizgisi sağladığı yorumunda bulundu.

Bağdat’ta ABD Güçlerinin Varlığına Son Verilmesi İçin Kitlesel Gösteriler Düzenleniyor

24 Ocak Cuma sabahının erken saatlerinden itibaren Iraklı kalabalıklardan oluşan konvoylar Amerikan kuvvetlerini Irak’tan çıkarmak için düzenlenecek olan gösteri için Bağdat’ta toplandılar. Milyonlara ulaşmayı bekleyen ve “20. Yüzyılın İkinci Devrimi” olarak nitelenen gösterinin organizatörleri “Amerika Defol”, “Amerika Halkın Düşmanı” şeklinde sloganlar atarak Irak bayrağı açtılar. Gösteriye katılmak için oluşturulan bazı konvoylar 23 Ocak Perşembe akşamından itibaren şehrin dışından Bağdat’a geldi. ABD Büyükelçiliği’nin de bulunduğu yeşil bölgede çadır kuran göstericiler, bu alanı kolaylıkla açık hava oturma eylemi yapmak için kullanabilirler.