Görüş

Referandum ile ilgili temel sorulardan bir tanesi bölge ülkelerinin ve büyük güçlerin karşı çıkmasına rağmen Barzani yönetiminin ısrarının arkasında yatan nedendir.

“Fesat” kelimesi ve türevleri, örneğin “müfsit” (fesat çıkaran), İran İslâm Cumhuriyeti’nin siyasi ve hukuki bağlamlarında çokça karşımıza çıkan kavramlardandır.

Kuzey Irak’ta referandum meselesi etnik bir konu değildir. Anlaşılması gereken temel husus 2,5 milyonluk bir tabana sahip bir liderin aldığı fevri kararın tüm büyük Orta Doğu’da yol açacağı komplikasyonlarla ilgilidir. Burada Kerkük bir patlama noktasıdır

Geçen yüzyıla bakıldığında İran ile Irak Kürtleri’nin ortak düşmanları Bağdat’a karşı müttefik oldukları görülür.

İranlı resmi makamlarca yapılan açıklamalara bakıldığında IKBY’nin bu kararına gösterilen tepkinin Türkiye’nin ve hatta Irak Merkezî Yönetimi’nin tepkisinden daha sert olduğu dikkati çekmektedir.

Yezdi’nin sergüzeşti bir anlamda 20. yy İran’ında örneğine çokça rastlanan bir ideolojik savrulma öyküsüdür.

Türkiye’nin son yıllarda politik ilişkilerini geleneksel müttefiklik ilişkilerinin ötesine taşımaya çalıştığı ve bu amaçla çok yönlü dinamik bir dış politika izlediği biliniyor.

Suudi Arabistan’ın daha önce de denediği Iraklı Arap Şiileri İran’dan uzaklaştırıp kendi yanına çekme girişiminin başarılı olma ihtimali yine şüpheli.

Her anayasanın zamanla eskidiği ve revizyona ihtiyaç duyduğu aşikardır.

Ruhani önemli bir seçmen desteğini arkasına almasına rağmen ülke anayasası devletin genel politikalarını belirleme yetkisini Devrim Rehberi Hamenei’ye vermiştir.

Obama döneminde geniş bir hareket alanı bulan İran şimdi de Trump döneminde Suudi Arabistan’ın benzer bir alan bulduğunu düşünmektedir.