Ukrayna savaşı ile şiddeti artan küresel enerji krizi ve enerji kaynaklarının dış politika amaçları doğrultusunda “araçsallaştırılması” Türkiye gibi enerji ithalatçısı ülkeler için tedarikçi ülkelerin güvenirliğini ön plana çıkarmaktadır.

Hem Çin hem de Rusya, İran'ın

İran, artan iç talebin baskısıyla doğal gaz üretimini artırmaya yönelik yeni hamleler yaparken yabancı enerji ve yatırım şirketlerinin İran’la iş birliğine yönelik kararlarını hızlandırmak istemektedir.

İnternet bağlantısının kesilmesi nedeniyle yaklaşık 10 milyon İranlının işletmesinin risk altında olduğu ve İran'ın GSYH'sinin yaklaşık %7'sinin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğu söylenebilir.

Trans-Hazar Doğal Gaz Boru Hattı gibi jeostratejik ve jeoekonomik önemi yüksek olan proje, aynı zamanda istikrarlı ve vizyoner liderlik talep etmektedir.

İran'da döviz kurundaki artışta; sermaye çıkışı, ticari talepteki artış ve son dönemdeki protestoların yarattığı belirsizlik gibi faktörlerin yanında İran dışındaki gelişmeler de etkili olmuştur.

Rusya ve İran'ın hedefi; ticari bağlarını Batı müdahalesine karşı korumak, Asya'nın güçlü ve büyüyen ekonomileri ile yeni bağlar kurmaktır.

İran'da gıda güvenliği alanındaki temel zorluklardan birinin, ülkedeki su krizi ve bunun tarım sektörünü olumsuz etkilemesi olduğu söylenebilir.

Kazakistan, geliştirdiği ikili ilişkilerin yanında Azerbaycan ve Türkiye ile TDT kapsamında; İran’la ise ŞİÖ ve hatta AEB kapsamında ekonomik ve siyasi ilişkilerini geliştirmektedir.

İran'ın, Ukrayna krizi sırasında Rusya ile Güney Asya ülkeleri arasındaki ilişkilerin genişlemesinde “köprü” rolü oynadığı söylenebilir.