İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz 2 Şubat Çarşamba günü Bahreyn’e sürpriz bir ziyaret düzenledi. Ziyaret sürprizdi çünkü Gantz’ın programında Bahreyn ziyareti olacağı önceden duyurulmamıştı. Bu ziyaretle birlikte Gantz, bir Körfez ülkesine resmî olarak giden ilk İsrail Savunma Bakanı olurken İbrahim Anlaşmaları sonrasında İsrail’i temsilen Bahreyn’e düzenlenen ikinci üst düzey resmî ziyareti de gerçekleştirmiş oldu. Gantz, ziyaret kapsamında Bahreyn Kralı Hamad bin İsa el-Halife ve mevkidaşı Bahreyn Savunma Bakanı General Abdullah bin Hassan el-Nuaymi ile görüşmeler düzenledi. Görüşmeler kapsamında taraflar; güvenlik, savunma ve askerî alanlarda iş birliği yapmak üzere mutabakata vardı. Söz konusu mutabakat; istihbarat, askerî teçhizat alımı, savunma sanayi ve askerî eğitim alanlarında iş birliği konularını içerdi.

Gantz’ın ziyareti ilkleri taşımasından ötürü önemlidir. Bunun yanı sıra temaslarının mahiyeti de dikkat çekicidir. Ziyaret kapsamında Gantz ve beraberinde gelen İsrail Deniz Kuvvetleri Komutanı David Saar Salama, ABD 5. Filosu ve Birleşik Deniz Kuvvetleri Komutanı Amiral Brad Cooper ile ABD Merkez Komutanlığının (CENTCOM/NAVCENT) Bahreyn’deki 5. Filo Üssü’nde bir araya geldi. Görüşmede İbrahim Anlaşmaları ile birlikte İsrail’in CENTCOM’a katılmasının önemli bir adım olduğu belirtildi. Yine ortak tehditlere ve düşmana karşı deniz ve hava güvenliğinin tesis edilmesi noktasında ortaklık ve iş birliği konularına vurgu yapıldı. Bilhassa hava ve deniz tehditleri ile mücadelede partnerliğin önemi üzerine duruldu. Buna ek olarak Gantz ziyarete ilişkin açıklamalarında, “Özellikle denizcilik alanında ve genel olarak bölgede artan zorluklar karşısında bu iş birliği, öncelikli bir stratejik güvenlik gereksinimidir.” ifadelerini kullandı.

Gantz’ın Bahreyn ziyareti, İsrail’in bir diğer önemli körfez müttefiği olan Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) Husiler tarafından yapılan son füze ve drone saldırıları esnasında gerçekleşti. Yine ziyaret tam da İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog’un tüm hava tehditlerine rağmen BAE’ye düzenlediği ziyaretten hemen sonra yapıldı. Art arda gelen bu önemli iki ziyaret, İran’ın denizdeki ve havadaki bölgesel aktivitelerinin, İsrail’e karşı oluşturduğu tehdit algılamaları etkisi altında gerçekleşmiştir. Ziyaretin gerçekleştiği bölgesel bağlam dikkate alındığında özellikle Gantz’ın askerî ve güvenlik iş birliğine yönelik düzenlediği Bahreyn ziyareti, İran’a karşı bir mesaj niteliğindedir. Zira ziyaret, İsrail’in İran’a yönelik olası askerî harekât planlamalarına dair tartışmaların gündeme geldiği bir bağlamda gerçekleşmiştir.

Bahreyn ile İran’ın Buşehr Nükleer Tesisi arasında yaklaşık 290 km mesafe bulunmaktadır. Böylesine bir coğrafi yakınlık, İsrail’in İran’a karşı harekât planlamalarının sıklıkla tartışıldığı bir dönemde oldukça dikkate değerdir. Zira İsrail’in düzenleyeceği olası bir harekâtta ortaya çıkan en büyük sorunlarından birisi, İran’a coğrafi anlamda yakın olmamasıdır. Bu durum beraberinde İran’a karşı olası bir harekâtta lojistik ikmal ve harekât sonrası tahliye süreçlerini zorlaştırmaktadır. Ancak İran’ın nükleer tesislerinden birine 290 km’lik bir uzaklıkta bulunan Bahreyn’le yapılacak güvenlik ve askerî iş birlikleri, İsrail’e operasyonel ve işlevsel avantajlar sunabilecektir.

Resim 1: Bahreyn-İran Buşehr Nükleer Tesisi Arasındaki Mesafe

Öte yandan nüfusunun %65’inden fazlası Şii olan Bahreyn’le bu tür iş birliklerinin ne kadar sağlıklı olabileceği ayrı bir sınama alanıdır. Ancak yine de söz konusu ziyaret, BAE’ye hava saldırıları artarak devam ederken İran’a karşı verilmiş güçlü bir mesaj olarak değerlendirilebilir ve BAE’yi, süreç dâhilinde desteklemek üzere atılan bir adım olarak da düşünülebilir. Gantz’ın Bahreyn temasları, zamanlama açısından bölgesel seviyede kurulmaya çalışılan İsrail merkezli askerî ve siyasi ittifak adımlarıyla da uyum sağlamaktadır. Nitekim yaklaşık bir yıllık süreç diliminde İbrahim Anlaşmaları sonrasında Körfez ülkeleri ile ilişkilerini geliştiren İsrail; Bahreyn, BAE ve diğer Körfez ülkeleri ile savunma ve güvenlik konularında ortaklık ve iş birliğini güçlendirme eğilimindedir. Bu doğrultuda İsrail özellikle CENTCOM’a dâhil edilmesinin ardından İran’a karşı kurulan askerî ve siyasi ittifakın temellerini atmaya başlamıştır.