Dış Politika

​Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayeti, adli bir vaka olmaktan çıkarak uluslararası kamuoyunda politik sonuçlar doğurmaya başlamıştır.

AB için terazinin bir ucunda İran ile yapılan yıllık 20 milyar avro civarında bir ticaret dururken diğer ucunda ABD ile olan 610 milyar avroluk ticaret yer almaktadır.

Birkaç istisna dışında üçüncü devletlerin çoğu Trump’tan İran konusunda Kuzey Kore’ye gösterdiğine benzer bir manevra beklemektedir.

Trump’ın seçim kampanyasından beri dile getirdiği İran stratejisinin temel hedefinin ne olduğu belirsizliğini koruyor.

İran; Suriye’deki varlığını koruyabilmek için ya Rusya’dan ekonomik destek almaya çalışacak ya da petrolünü Rusya üzerinden ihraç ederek elde edeceği gelirle Suriye savaşını finanse etmenin yollarını arayacaktır.

Tarihe “Elçilik Krizi” olarak geçen olay, geride kalan yaklaşık kırk yıl boyunca İran’ın da ABD’nin de peşini bırakmadı. Bir başka ifadeyle, iki ülke ilişkileri o günden bugüne “tarihe esir” oldu.

ABD’nin İran’ın bölgedeki müttefiklerinden Hizbullah’a odaklanmasının nedeni, örgütün Tahran’ın mali yardımlarının dışında Lübnan içinde ve dışında finansal açıdan kritik bağlantılara sahip olmasıdır.

İran’ın siyasi bir çözümden ümidini kesmesi ABD-İran gerginliğinin son 40 yılın en üst seviyesine çıkmasına neden olur ki bu durum bütün bölge gibi Türkiye açısından da ciddi sonuçlara yol açacaktır.

İstanbul’da yapılan görüşmeler, Astana sürecinin taraflarından olan ve her vesileyle Cenevre sürecinin önemine işaret eden Türkiye’nin, Suriye krizinin siyasi yollarla çözümüne gösterdiği önemi tekrar gözler önüne sermiştir.

Soçi mutabakatı, Türkiye ve Rusya’nın İran olmadan daha iyi iş birliği yapabildiğini ispatlamıştır. Bu gerçeği kavrayan İran’ın mutabakatı sabote etmek için girişimlerde bulunması zayıf bir ihtimal değildir.

Trump yönetimi daha önce açıkladığı silah zoruyla siyasi anlaşmaya zorlama şeklindeki stratejisinde, önemli bir değişiklik yaparak Taliban’la doğrudan görüşme kararı aldı.

S-300 hava savunma sistemleri, Rusya için bir diplomatik pazarlık unsurudur. Rusya S-300 sistemlerini rakip aktörlerle bazı konularda pazarlık yapmak ve gerektiğinde iş birliğine gitmek amacıyla kullanıyor.