İran Kayıplarının Telafisi Peşinde

İran Ticaret Bankası İcra Kurulu Başkanı Muhammed İbrahim Mukaddem, 28 Ocak 2017 tarihinde bankanın hissedarlarının ve müşterilerinin menfaatlerini korumak amacıyla nükleer yaptırımlar süresince maruz kaldığı kayıplara ilişkin Avrupa Birliği Adalet Divanı’na bir dava açıldığını belirtti. Banka yetkilileri, bankanın davayla ilgili avukatlarını seçtiğini ve divana sunulacak belgeleri hazırlamak için onlarla birkaç toplantı yaptıklarını da ekledi. Bunun yanında İran’ın devlet olarak Birleşmiş Milletler’in başlıca adli organı olan Uluslararası Adalet Divanı'na (ICJ) geçen yaz yaklaşık 2 milyar ABD doları değerindeki mal varlıklarının dondurulmasına ilişkin ABD’ye açtığı dava resmen başladı. İran tarafı davaların kısa zaman içerisinde sonuçlanacağını ve zararlarının telafi edileceğini beklemesine rağmen davalı taraflardan herhangi bir açıklama yapılmadı.

İran’a Yaptırımlar Tekrar Gündemde 

ABD Hazine Bakanlığı, 13  yatırımcı ve Tahran, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Lübnan ve Çin'de bulunan 12 şirketi yaptırımlar listesine eklediğini ve konuyla ilgili üst düzey ABD yetkilileri de İran'a uygulanan bu yaptırımların sadece "İran’ın provokatör davranışına tepki olarak atılan ilk adımlar" olduğunu açıkladı. Listede yer alan bir şirket sahibi, İran’ın dahil olduğu pek çok ülkeye normal ürünler sattığını ve yasakları çiğnemediğini ancak hesaplarının dondurulması ve listeye alınması ile iş yapamaz hale geldiğini belirtti. Yaptırımlar ile ilgili olarak İran Ulusal Petrokimya Şirketi (NPC) Direktörü Hüseyin Alimorad, yeni kısıtlamaların rotayı etkilemediğini ve İran'ın yabancı şirketlerle yaptığı görüşmeler doğrultusunda bu şirketlerin İran’ın petrokimya endüstrilerine yatırım yapma konusunda isteklerinin devam ettiğinin altını çizdi. Hükümetin bu yaptırımlar karşısında herhangi bir adım atmaması ve bekleyeceğini açıklamasının üzerine ise muhalif kesimlerden hükümetin çok yumuşak davrandığı yönünde hükümeti suçlayan ithamlar geldi.

İran – Rusya Turizmi 

Rusya'nın İran Büyükelçisi Levan Dzhagaryan, Rusya ile İran'ın turizm grupları için vizesiz seyahat konusunda İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin mart ayında gerçekleştireceği Moskova ziyareti sırasında bir anlaşma imzalanacağını açıkladı. Açıklamaya göre, tur gruplarının bir parçası olarak (5 ila 50 kişiden oluşan) iki ülkenin vatandaşlarına vizesiz seyahat imkanı sağlayan bu anlaşmanın iki ülke arasındaki turizm hacmini arttırması bekleniyor. 

“Amerikalılar İran’a Saldıracak Güçlerinin Olmadığını Anladılar’’

İran Ordusu 2. Genel Komutanı Tuğgeneral Ahmet Rıza Purdestan yaptığı açıklamada Amerikalıların İslam dünyasında kutuplaşma meydana getirmek için mezhepleri çatıştırma stratejisi izlediğini söyledi. Purdestan bu strateji ile ve DEAŞ ve El-Nusra gibi terör örgütleri marifetiyle Şiiler ile Sünnilerin yakınlaşmasının engellenmek istenildiğini dile getirdi. Büyük Orta Doğu Projesi kapsamında bölge ülkelerini parçalama planının hazırlandığını da öne süren Purdestan, bu projenin asıl amacının İslam dünyasının birliğini bozmak ve Siyonist rejimin güvenliğini sağlamak olduğunu hatırlattı.

DMTK Muvahhidi Kirmani Başkanlığında Toplandı

Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi (DMTK) ‘geçici başkan’ Muvahhidi Kirmani Başkanlığında 4 Şubat Cumartesi günü toplandı. Haşimi Rafsancani’nin ölümünden sonra ilk kez gerçekleştirilen toplantıya, Meclis Başkanı Ali Laricani ve Yargı Başkanı Sadık Laricani katılırken, Cumhurbaşkanı Ruhani bu oturumda yer almadı. Toplantıda Kirmani, Rafsancani’nin ölümünden duyduğu üzüntüyü dile getirdi. İran anayasası DMTK üyelerini belirleme yetkisini Devrim Rehberi’ne vermektedir. Konseyin eski içtüzüğü DMTK başkanlığını görevdeki Cumhurbaşkanının yürütmesini öngörse de yeni içtüzük bu konuda net bir madde içermemektedir. 86 yaşındaki Muvahhidi Kirmani 1990’dan itibaren 21 yıl boyunca Devrim Muhafızları Ordusunda Devrim Rehberi temsilcisi olarak görev yapmıştır. Muvahhidi 2011 yılında ise Devrim Rehberi Ali Hamenei tarafından Tahran Cuma imamlarından birisi olarak atanmıştır. 2013 yılından itibaren Mücadeleci Din Adamları Cemiyeti sekreterliğini yürütmeye başlayan Kirmani’nin aynı zamanda Maslahat Konseyi, İslami Şura Meclisi ve Uzmanlar Meclisinde de üyeliği bulunmaktadır. Kirmani ayrıca İslam Cumhuriyeti Partisi Merkez Konseyi üyelerindendir.

Cumhurbaşkanlığına Tahsis Edilen Güvenlik Teçhizatı Tartışma Konusu Oldu

İstihbarat Bakanı Mahmud Alevi, Cumhurbaşkanlığına tahsis edilen güvenlik ve istihbarat cihazlarının İstihbarat Bakanlığı ile koordineli gidip gitmediği yönünde kendisine yöneltilen soruya, bu malzemelerin Cumhurbaşkanlığı kurumunun güvenliğini sağlamak için tahsis edildiğini belirterek cevap verdi. Alevi, malzemelerin istihbarat amaçlı kullanılan malzemeler olmadığını ve bu işin İstihbarat Bakanlığının görevi olduğunu belirtti. Bilindiği üzere Yargı Başkanı Sadık Laricani daha önce, Cumhurbaşkanlığının harcamalarını sorgulamış ve devlet kurumlarının güvenliğini sağlamak gerektiğini belirtmekle beraber bu gelişmiş istihbari teçhizatın ilgili güvenlik kurumlarının bilgisi dışında Cumhurbaşkanlığı kurumuna götürüldüğü eleştirisinde bulunmuştu. Alevi’nin bu açıklamalarının Laricani’nin eleştirilerine cevap niteliğinde olduğu söylenebilir. Önceki ay Meclis Milli Güvenlik Komisyonu üyesi Cevad Kerimi Kuddusi de bu malzemelerin Ruhani’nin seçim sürecinde muhalifleri dinlemek üzere istihbarat amaçlı olarak Cumhurbaşkanlığı sarayına yerleştirildiği yönünde duyumlar aldıklarını belirtmişti.

 İran’dan Amerika’ya Füze Tepkisi

Geçtiğimiz hafta İran’ın gerçekleştirmiş olduğu balistik füze denemesine Amerika’dan tepkiler gelmişti. 29 Ocak Pazar günü ABD’nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Nikki Haley Güvenlik Konseyi’nin kapalı oturumunda bu konuyu gündeme getirerek İran’ın füze denemesinin Güvenlik Konseyi’nin 2231 sayılı kararına aykırı olduğunu söylemişti. Bunun üzerine İranlı yetkililerden Trump yönetimine sert tepkiler gelmişti. Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi Stratejik Araştırmalar Merkezi Başkanı ve Devrim Rehberinin Uluslararası İlişkiler Danışmanı Ali Ekber Vilayeti, aşırılık yanlısı olarak tanımladığı Trump’ın Amerikan halkına zarar vereceğini ve ondan Amerikan halkının da hoşnut olmadığını öne sürdü. Trump’ın acemi olduğunu ve kendisinden önceki devlet adamlarından bazı şeyleri öğrenmesi gerektiğini öne süren Velayeti, mesnetsiz iddiaların yararsız olduğuna dikkat çekerek ABD Başkanını İran hakkındaki soruları önceki hükümete sormaya davet etti. Devrim Muhafızları Ordusu Komutanı’nın vekili Tuğgeneral Hüseyin Selami ise konuya ilişkin yaptığı açıklamada İran’ın düşmanların kendilerinden korktuklarını ve İran’ın gücünü anladıklarını öne sürdü. Füzeye verilen tepkileri ABD ve İsrail’in duyduğu korkuya bağlayan Selami füzeden korkan düşmanların sığınaklara saklanması gerektiğini belirtti. Savunma Bakanı Hüseyin Dehgan da balistik füze denemelerinin İran’ın P 5+1 ülkeleriyle imzaladığı nükleer anlaşmaya ve Güvenlik Konseyi’nin 2231 sayılı kararına aykırı olmadığını ifade etti. Bu konuda kendi programlarını takip ettiklerini belirten Savunma Bakanı yabancılara savunma işlerine karışma izin vermeyeceklerini söyledi.

Hava Kuvvetleri Komutanından Tehdit

Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) Hava-Uzay Kuvvetleri tarafından 4 Şubat Cumartesi günü "Velayet Savunucuları" adıyla icra edilen tatbikatın, ülkenin gücünü göstermek ve tehditlere karşılık vermek için yapıldığı açıklandı. ‘Cihadi gayret, İran’ın azmi, devrimci güç, tehdit ve yaptırımı küçümseme’ sloganıyla icra edilen tatbikat, ülkenin merkezinde yer alan Simnan eyaletinde 35 bin kilometrekarelik bir alanda yapılıyor. Devrim muhafızları tarafından yapılan açıklamada, 5 günlük hazırlık aşaması sonrası başlatılan tatbikatta, ağırlıklı olarak çeşitli menzillerdeki yerli radar ve füze sistemleri ile elektronik harp sistemlerinin test edileceği belirtildi. Hava savunma tatbikatının yapılmasıyla birlikte DMO Hava-Uzay Kuvvetleri ilk defa Sukhoi savaş uçakları tarafından atılan bombaları yerli radar sistemleri ile yakaladı. Bu tatbikatın esas aşamasında, tasarımı ve üretimi İranlı uzmanların çabalarıyla gerçekleşmiş olan çeşitli füze ve radar sistemleri kullanıldı. Bunlar Üç Hordad Füze Sistemi, Tebes Füze Sistemi, Sayyad 2 Füze Sistemi, ‘Kadir’ Uzun Menzilli radar Sistemi gibi sistemlerdi. Düşmanın İran’ın güvenliğini tehdit ettiğini ve İran halkının emniyetini sağlamak için gece gündüz çalıştıklarını belirten DMO Hava-Uzay Kuvvetleri Komutanı Tuğgeneral Ali Hacızade ‘düşmanlarımızın en ufak yanlış adımını görürsek, başlarına füzeler yağar’ dedi. Hacızade bir başka konuşmasında ise Üç Hordad Füze Sisteminden en büyük araştırma projesi olarak bahsetti ve vatan evlatlarının gayreti ve çabaları ile düşmanın ambargosunun iskeletinin bu alanda tamamen parçalandığını belirtti. Tatbikatın, Tahran-Washington ilişkilerinin gerildiği döneme denk gelmesi ise dikkat çekti.

Genelkurmay Başkanından Birlik Çağrısı

İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri, halkı İran İslam Devrimi’nin yıldönümü münasebetiyle 10 Şubat Cuma günü yapılacak olan yürüyüşe davet etti. Bakıri, halkın ve şehit yakınlarının 10 Şubat’taki (22 Behmen) yürüyüşte düşmanların saldırı düşüncesini kırmak için milli güç ve iktidarını göstermesi gerektiğini söyledi.

“Reformlar Ülkeye Sekülerizmi Getirdi”

Yargı Başkanı Sadık Laricani katıldığı bir konferansta son zamanlarda yabancıların ülkeye nüfuz etme meselesinin çok önemli olduğunu söyledi. Batı’nın siyasi, kültürel ve ekonomik yollardan ülkeye nüfuz etmek suretiyle açık şekilde insanları devrimden uzaklaştırmaya çalıştığını belirten Laricani, bunun bir gerçek olduğunu vurguladı. Batı’nın Rönensans’tan sonra Tanrı’yı hayatlarından çıkardığını öne süren Laricani, Batı’nın hümanist düşüncesiyle bir yere varamayacaklarını ve Kur’ani gerçeklikten faydalanmaları gerektiğini vurguladı. Sadık Laricani, Devrim Rehberi’nin yıllar önce düşmanların kültürel işgali karşısında uyardığını ancak bazılarının buna o dönem inanmadıklarını ve bugün de bir kısmının bu konuya inanmakta tereddütleri olduğunu öne sürdü. Beşinci Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi zamanında bazılarının kırmızı çizgileri geçmek için aydınların tezini ele aldığını hatırlatan Laricani, yetkililerin yurtdışında Batı aydınlarının seküler konuşmaları ve makalelerini hediye olarak aldıklarını ve bunu güzel bir şeymiş gibi ülkede tanıttıklarını söyledi.

“Ruhani’nin Öngörüsü Trump’ın Gelmesiyle Doğrulandı”

İstihbarat Bakanı Mahmud Alevi yaptığı bir konuşmada hükümetin ambargolardan kaynaklı ağır sorunları ve maaşlardaki düşüşü çözmeye gayret ettiğini söyledi. Hükümetin sorunları çözmek için bilgelik, cihadi yönetim ve halkın gözüne sokmadan görev bilinciyle hareket ettiğini belirten Alevi, Trump’ın gelmesiyle birlikte Hasan Ruhani’nin öngörüsünün de ortaya çıktığını hatırlattı.

Savunma Bakanı Rusya’ya Gidecek

Rusya’nın İran Büyükelçisi Levan Dzhagaryan verdiği bir röportajda Nisan ayında Moskova’da Uluslararası Güvenlik Konferansı’nın düzenleneceğini söyledi. Yapılan açıklamada konferansa katılacak olan ülkelerin Savunma Bakanlarına davetiyenin gönderileceğini ve İran Savunma Bakanı Hüseyin Dehgan’ın bu konferansa davet edileceği bildirildi.

“İran Küresel Etki Alanına Sahip Bölgesel Bir Güce Dönüşmüştür”

Milli Cihadî Yönetim Konferansı’nda konuşan Devrim Muhafızları Ordusu Komutanı’nın vekili Tuğgeneral Hüseyin Selami önemli açıklamalarda bulundu. Konuşmasında İran’ın küresel etki alanına sahip bölgesel bir güce dönüştüğünü iddia eden Selami, büyük güçler karşısında durabilen ve yenilmeyen bir devletin gerçek bir güç olarak tanınacağını söyledi. İslam dünyasında düşmanın jeopolitik alanının her geçen gün daha da daraldığını hatırlatan Selami, İran’ın savunma gücünün günden güne arttığını vurguladı. Selami, bütün büyük güçlerin üzerinde plan yaptığı bölgedeki sorunların ise ilk sözü İran’ın söylemesi ve diğerlerinin bu bağlamda pozisyon almalarıyla çözüleceğini ifade etti.

Yaklaşık 20 Bin Yetkilinin Mal Varlıkları Artık Yargının Gözetiminde

6 Şubat Salı günü haftalık toplantılarını gerçekleştiren Yüksek Yargı Organları İran’da yetkililerin ve işverenlerin mal varlıklarıyla ilgili Denetleme Yasasının yönetmelik taslağının incelenmesini gündeme getirdiler ve onay için Yargı Başkanı’na sundular. Uzun yıllardır incelenmekte olan bu yasa Yargı Başkanı’nın imzasıyla yürürlüğe girmiş oldu. Bu yasaya göre ‘’Yargı, bu kanunun uygulanması icap ettiği durumlardan sonra en fazla 6 ay içinde kanunun uygulanma yönetmeliğini hazırlar ve Yargı Başkanının onayından sonra onu bildirmekle görevlidir.’’ Denetleme Yasasının bu altı maddesi İran’da yetkililerin ve işverenlerin mal varlıklarıyla ilgilidir. Buna göre; Yüksek Yargı Organları, Milli Güvenlik Yüksek Konsey Sekreterleri, Bakanlar Kurulu, Valiler ve yardımcıları, Kaymakamlar, Belediye Başkanları, Bankaların Genel Müdürleri olmak üzere yaklaşık 20 bin yetkili kendi mal varlıklarının listesini Yargı’ya bildireceklerdir.

Hamenei’den Amerika’ya Sert Tepki

İran'ın geçen hafta gerçekleşen balistik füze denemesi, Washington-Tahran hattında gerilimi bir anda yükseltmişti. ABD Başkanından korkmadıklarını belirten Devrim Rehberi Ali Hamenei, İran İslam Devrimi'nin 38'inci yılında Trump'a yanıt vereceklerini söyledi. Devrim Rehberi Ali Hamenei 7 Şubat Salı günü İran Ordusu Hava Kuvvetleri Hava Savunma Karargâhında komutanlar ve personellerle bir görüşme gerçekleştirdi. Konuşmasında Amerika’nın yaptırımlarını sert bir dille eleştiren Hamenei, Trump’ın tehditlerine İran halkının Devrimi’nin yıldönümü münasebetiyle 10 Şubat Cuma günü yapılacak olan yürüyüşte cevap vereceğini söyledi. İran’ın kimseden korkmadığını da belirten Devrim Rehberi, hiçbir düşmanın İran’ı felç edemeyeceğini vurguladı.

“Ülkeye Sızanların Bazıları Kontrol Altındadır”

Devrim Rehberi Ali Hamenei’nin Devrim Muhafızları Ordusundaki Temsilcisinin Yardımcısı Abdullah Hacı Sâdıgi İran’daki bazı casusluk olaylarına ilişkin açıklamalarda bulundu. İran’da birçok konuda casusluk durumunun söz konusu olduğunu ileri süren Sadıgi, özellikle Batı ile nükleer müzakereyi yürüten ekipte casusların tespit edildiğini ve bazılarının kontrol altına alındığını bildirdi. 6 Şubat Pazartesi günü Kum şehrinde düzenlenen bir toplantıda konuşan Sadıgi, kendisine yöneltilen ‘nükleer müzakereyi yürüten heyetteki casus toplantı öncesi bilgileri sızdırmış olabilir mi?’ sorusuna bunun gibi çok olayın olduğunu ve bu durumun onlardan sadece biri olduğunu ifade etti. Sadıgi, düşmanın sadece fikirsel sızma gerçekleştirip bazı yetkililerin düşünce ve değerlendirmelerini değiştirmediğini aynı zamanda kendi adamlarını da devlet organlarına yerleştirdiklerini söyledi. Sadıgi ayrıca bu kişilerden bazılarının tutuklanarak cezaya çarptırıldığını ve bazılarının da kontrol altına alındığını sözlerine ekledi.

“Seçim Kanunu Tasarısının 99 Maddesi İncelendi”

7 Şubat Salı günü Kohkiluye Ve Boyerahmed eyaletinde konuşan Cumhurbaşkanının Parlamento’dan Sorumlu Yardımcısı Hüseyin Ali Emiri 170 maddelik Kapsamlı Seçim Kanunu Tasarısı’nın 99 maddesinin incelendiğini söyledi. Bu seçim kanunun bir an önce Meclis’e gönderilmesi ve bu yıl yapılacak seçimlerin yeni seçim kanunuyla düzenlenmesi öngörülmektedir. Ancak bu tasarının Hükümetin Siyasi-Savunma Komisyonu’nda incelenmesinin henüz tamamlanmamasından dolayı yeni yıla yetişmesinin zor olduğu düşünülmektedir. Nitekim Cumhurbaşkanının Parlamento’dan Sorumlu Yardımcısı bu konuya ilişkin yaptığı açıklamada 170 maddelik tasarının henüz 99 maddesinin incelendiğini ancak hükümetin önceliğinin bu tasarının incelenmesini nihayete erdirmek olduğunu ifade etmiştir.

6 Kişinin İdam Hükmü Kaldırıldı

Tahran Savcısı Cafer Devletabadi’nin katılımıyla 28. Tahran Savcılığı Konsey Toplantısı gerçekleşti. Devletabadi bu toplantıda, idama çarptırılmış olan 18 yaşından küçük altı mahkûmun idam kararlarının 2013 yılında onaylanan yeni İslami Ceza Kanunu uyarınca kaldırıldığını söyledi. 18 yaşından küçükleri idam etmek yankı uyandıracağı için İslami Ceza Kanunu’nun 91.maddesinin 302. fıkrası bu duruma alternatif bir çözüm sunmuştur. Tahran Savcılığı bu kanunu uygulamak için idama çarptırılmış olan 18 yaşından küçük on mahkûmun dosyasını yeniden incelemiş ve gerekli adımları atmıştır. Bu doğrultuda savcılık on mahkûmdan altısının şartları bu yasaya uygun olduğu için idam kararlarını kaldırmıştır.

“Ev Hapsindekilerle Görüşme Planımız Var”

Meclis Başkanvekili ve Tahran Milletvekili Ali Mutahhari 2009 seçimlerinden sonra ev hapsine mahkûm edilen Mir Hüseyin Musevi ve Mehdi Kerrubi ile görüşmeyi planladıklarını söyledi. Mutahhari, 7 Şubat Salı günü Meşhet Firdevsi Üniversitesi’nde bir öğrencinin ev hapsinde olanlar hakkında soru sorduğunu ve kendisinin de serbest kaldıklarında ne yapacakları konusunda bilgi almak ve bunu gerekli makamlara bildirmek için onlarla görüşeceğini söylediğini bildirdi. Muhattari daha önce bazı kişiler aracılığıyla onların milli birliği ve düzeni desteklediklerine dair bilgiler aldığını ifade etti. Mutahhari son olarak bu görüşmenin gerçekleştiğine dair çıkan haberlerin ise gerçeği yansıtmadığını vurguladı.

“Devrimci Hükümet Kurmak Devrimci Güçlerin En Önemli İşlerindendir”

İslam Devrimi Halk Cephesi Yönetim Merkezi Başkanı Muhammet Bakır Zülkadir katıldığı toplantıda birtakım açıklamalarda bulundu. Devrim Rehberinden defalarca, başını ABD ve Siyonizm’in çektiği düşmanların İran’a yeniden saldırmak için çalıştıklarını duyduğunu belirten Zulkadir, ülke içinde de devrimi durdurmak için devrim karşıtı bir grup oluşturulduğunu söyledi. Bunlara karşı büyük bir birlik oluşturmadan belirleyici bir zafer kazanamayacaklarını öne süren Zülkadir, ülkede birçok devrimci gücün olduğunu ancak bunun yatırıma dönüşmediğini hatırlattı. Zülkadir devrimin bütün kapasitesini bu hareketlere karşı koymak için kullanması gerektiğini vurguladı.

Amerika’nın Devrim Muhafızlarını Terör Listesine Ekleme Planı

Amerika İran’a uyguladığı yaptırımlara bir yenisini daha eklemek üzere bazı girişimlerde bulunmaya hazırlanıyor. Amerikan kaynaklarından edinilen bilgiye göre ABD, Devrim Muhafızları Ordusu (DMO)’nu ve İhvan-ı Müslimin’i terör listesine almayı planlamaktadır. Henüz bir netlik kazanmayan bu tasarıyı Trump’ın imzalayıp imzalamayacağı merak konusudur. İran makamları ise Amerika’yı bu konuda uyararak ‘eğer DMO terör listesine eklenirse, ilk defa bir devlet kurumu bu listeye girmiş olacaktır’ şeklinde eleştiride bulundu.

Astana'da 3'lü Mekanizma Toplantısı

Kazakistan Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, Rusya, Türkiye ve İran'dan uzmanlar Astana'da görüşmelere başladı. Astana'da iki hafta önce yapılan ilk görüşmelerde ülke genelinde bir ateşkes üzerinde mutabakata varılmıştı. Pazartesi günü başlayan görüşmelerde bu ateşkeste varılan noktalar ele alınıyor ve ihlâller görüşülüyor. Ateşkes DEAŞ ve Nusra Cephesi'ni kapsamıyor. İlk görüşmeler sonrasında yayınlanan ortak bildirgede ateşkesi denetlemek üzere Rusya, Türkiye ve İran'ın üçlü mekanizma kurmasına karar verilmişti. Astana toplantıları öncesinde bir diğer buluşma da İran'da gerçekleşti. İran Milli Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri Ali Şamhani, Tahran'da Rusya'nın Suriye Özel Temsilcisi Alexander Lavrentyev ile bir araya geldi. Şamhani, İran’ın Suriye’de siyasi çözüm konusunda kararlı olduğunu iddia etti. Ancak silah bırakmayı reddeden gruplara karşı askeri çözümün etkili olacağını söyledi. İran medyası da İran ve Rusya arasındaki askeri iş birliğinin devam edeceğini ve çözüme yanaşmayan “terörist” gruplara karşı mücadeleyi etkilemeyeceğini aktardı.

İran'dan ABD'ye Misilleme

ABD’nin, İran’ın füze programına katkı sunduğu gerekçesiyle bazı İranlı şirket ve kişilere yaptırım kararı almasına Tahran’dan misilleme geldi. İran Dışişleri Bakanlığına ait internet sitesinden yapılan yazılı açıklamada, ABD merkezli şirket ve iş adamlarına İran tarafından yaptırım uygulanacağı belirtildi. Yaptırım kararının alınmasının nedeninin ise "ABD'nin İran'ın son füze denemesini gerekçe göstererek, bazı İranlı şirket ve iş adamlarına yönelik yeni yaptırım listesini duyuracağını bildirmesi ve İranlıların ABD'ye girişini engelleyen kararname" olduğu kaydedildi. ABD Hazine Bakanlığı, cumartesi günü İran'ın balistik füze programına katkıda bulunduğunu öne sürdüğü 13 kişi ve 12 firma hakkında yaptırım kararı almıştı.

Ruhani'den Trump'a Tepki

İran Cumhurbaşkanı Ruhani, ABD Başkanı Trump'ın “tarihin en kötü anlaşması” dediği nükleer anlaşmanın herkese faydası olduğunu söyledi. Reuters'in haberine göre Ruhani, Trump'ın bu anlaşmayı “tarihteki en kötü anlaşma” olarak gördüğünü hatırlatarak, "Bu kazan-kazan bir anlaşmadır. Herkes bundan faydalanıyor. Nükleer anlaşmalar, bölgeye güvenlik ve istikrar getirmesi için yapılacak görüşmelere örnek olarak kullanılabilir" dedi.

Kuveyt'ten İran'la Diyalog Sinyali

Kuveyt Dışişleri Bakan Yardımcısı Halid El-Carallah, İran ile Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ülkeleri arasındaki diyaloğun her iki tarafın da yararına olacağını söyledi. Carallah, İran Devrimi’nin 38'inci yıldönümü münasebetiyle İran'ın Kuveyt Büyükelçiliğinde düzenlenen resepsiyonda yaptığı açıklamada, İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif'in ülkesinin Yemen ve Suriye konusunda KİK ülkeleri ile diyaloğa hazır olduğu yönündeki açıklamasına değindi. Carallah, "Diyaloğun bölgemizdeki çatışmaların kontrol altına alınması, Suriye, Yemen veya başka bölgelerdeki gerginliklerin giderilmesi noktasında katkısı olacaktır" dedi.

Trump Rusya-İran İlişkilerini Baltalamaya Mı Çalışıyor?

Wall Street Journal ABD Başkanı Trump’ın Rusya ile İran arasındaki askeri ve diplomatik ittifakı bozmak istediğini; hem Rusya’yla ilişkileri düzeltmeyi hem de İran’ın Orta Doğu’daki askeri varlığına son vermeyi amaçladığını yazdı. Yayın, ABD’nin yeni yönetiminin İran’a karşı tavrının sadece İran nükleer programından dolayı olmadığını, ayrıca ABD’nin terörist olarak gördüğü grupların İran tarafından desteklendiği gerekçesiyle de İran’a karşı çok sert tavır aldığını yazdı.

Trump İran’ı “Terörist Devlet” Olmakla Suçladı

ABD Başkanı Trump İran’ın ABD’ye saygı duymadığını, İran’ın bir numaralı terörist devlet olduğunu ve dünyada her yere para ve silah dağıttığını söyledi. ABD’nin İran’ı korkutmaya çalışmadığını belirten Trump, ayrıca Obama yönetiminin Nükleer Anlaşma çerçevesinde İranlılara, İran’a nakit olarak aktarılan parayı kast ederek, 1,7 milyar dolar hediye etmekle suçladı ve İran’a karşı alınan yaptırım kararlarının da daha başlangıç olduğunu söyledi.

Rusya’nın Trump’a “İran” Cevabı

Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, ABD’nin İran’a karşı izlediği tavırla hemfikir olmadığını, Moskova ile Tahran’ın yakın dostluk ilişkisine sahip olduğunu ve bunu değerli gördüklerini, İran’a karşı alınan yaptırım kararından dolayı da üzgün olduğunu belirtti.

İran Rusya’ya Nükleer Santralın İnşası İçin Para Transferi Yaptı

İran’ın Moskova Büyükelçiliği tarafından yaptığı açıklamaya göre İran’ın Aralık 2016’da toplam 10 milyar dolar değerindeki “Buşehr” nükleer santralinin inşasının ikinci aşaması için Rusya’ya yapılacak ödemenin ilk diliminin transfer edildiğini söyledi.

İran’a Karşı Yaptırım Kararına Çin’den Tepki Geldi

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lyu Kang ABD’nin İran’a karşı yaptırım kararının yarar getiremeyeceğini, tek taraflı alınan her türlü kararlara da karşı olduklarını söyledi.

İran, Rusya’dan Son Uranyumu Aldı

İran Atom Enerjisi Kurumu İran’ın dünya güçleri ile yapılan nükleer anlaşma çerçevesinde Rusya’dan 149 tonluk son uranyumu aldığını belirtti. Temmuz 2015’te yapılan nükleer anlaşmaya göre İran uranyumun %3,5 zenginleştirme ve bunu barışçıl kullanmak şartıyla yurtdışına satma hakkına sahipti. Düşük düzeyde zenginleştirilmiş uranyum sivil amaçlı olarak elektrik enerji ve tıbbi araştırmalar için kullanılabilir.

Rusya Güvenlik Delegasyonu İran’ı Ziyaret Edecek

Rusya Parlamentosu üst kanadı Savunma ve Güvenlik Komitesi delegasyonu 1 Mart 2017’de İran’ı ziyaret edecek. 6 gün sürecek olan ziyarette silah satımı ve Suriye iç savaşın barışçıl yollarla çözümü ele alınacak.

Ali Ekber Velayeti Ermenistan Savunma Bakanıyla Görüştü

İranlı mevkidaşının resmi daveti üzerine İran’a giden Ermenistan Savunma Bakanı, İran Nizamı Koruma Konseyi Stratejik Araştırmalar Merkezi Başkanı Ali Ekber Velayeti ile bir görüşme yaptı. Bu görüşme sonunda Ali Ekber Velayeti yaptığı açıklamada; Ermenistan ve Azerbaycan arasında arabuluculuk yapmayı ve İran ve Ermenistan arasındaki eskiden var olan iyi ilişkilere şahit olmayı umduklarını, İran’ın Ermenistan ve Rusya ile olan ilişkilerinin eskiden beri devam eden bölgesel örnek ilişkiler olduğunu, Ermenistan ve Azerbaycan arasındaki Karabağ sorunun adilane çözülmesinden yana olduklarını ve bölgeye İsrail’in girmesi karşısında uyanık olmaları gerektiğini dile getirdi. Savunma ve güvelikle ilgili üst dereceli heyetle birlikte İran’a giden Ermenistan Savunma Bakanı, İran devriminin yıldönümünü kutladı ve iki ülke iş birliği hacminin daha da geliştirilmesinin Tahran-Erivan arasındaki etkileşimler için iyi bir delil olduğunu ve gelecekte Ermenistan Başbakanının İran’ı ziyaret edeceğini haber verdi. Ermenistan Savunma Bakanı Vigen Sarkisyan, Tahran’da İran Askeri Karargahını ziyaret etti ve Velayeti, Meclis Başkanı Ali Laricani, Savunma Bakanı Hüseyin Dehkan, Makam-ı Muazam temsilcisi ve İran Ulusal Güvenlik Yüksek Komisyonu Genel Sekreteri Ali Şemhani, ve İran Dışişleri Bakanı Muhanmed Cevad Zarif ile görüştü. Son zamanlarda sinema, üniversite, turizm, ticaret ve benzeri alanlarda olmak üzere Ermenistan-İran ilişkileri çok boyutlu olarak gelişme gösterdiği gözlemlenmektedir.

Beş Milyon İranlı Şeker Hastası

İran Sağlık Bakanı Seyyid Hasan Haşimi, İran’ın %50’sinden fazlasının fazla kilolu, %30’nun obezite olduğunu ve 5 milyon İranlının şeker hastalığının eşiğinde bulunduğunu açıklayarak bu durumun kalp krizine ve beyin kanasına sebep olduğunu ifade etti.

İran’da 50 Bin Doktoralı İşsiz

Yetkililer, İran’da ailelerin çocukları ilkokuldan itibaren lisansüstü eğitim ve doktora almaları konusunda sürekli teşvik etmelerinin kaygı verici bir hastalık haline dönüştüğünü açıkladı. İran Bilim, Araştırma ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Muhammed Hüseyin Umid, bu konuda yaptığı en son açıklamalarında, İran üniversitelerde yılda ortalama 2 bin öğretim üyesi istihdam edebildiği halde İran’da bugün 50 bin doktora mezunu işsizin bulunduğunu ve yılda 30 bin kişinin buna eklendiğini açıkladı. Yetkiler, üniversite mezunlarının el cebinde devletten iş beklediklerini eleştirerek, bunun yerine piyasa şartlarına uygun iş alanlarında yetenek kazanmaları gerektiğini dile getirdi. İran Millet Meclisi Eğitim Komisyonu Üyesi Muhammed Qomi, günden güne diplomalı işsizlerin sayısının arttığını, her ne kadar diplomalı işsiz diplomasız işsizden daha iyi olsa da üniversitelerin hedefinin toplumun iş gücü ihtiyacını karşılayacak programları ve bölümleri dikkate alması gerektiğini belirtti.

İranlı Sinema Yapımcıları Senaryo Yazımında Cesur Değiller

İranlı film yapımcısı Rokiye Tevekkoli, Tahran-Burc-e Milad Sadi salonunda yapımını üstlendiği “Maderi/Annelik” isimli ilk filmi hakkında basın toplantısı yaptı. Toplantıda Maderi/Annelik filminin adı ve filmde geçen diyaloglar hakkında açıklamalarda bulundu. Kendisinin filmde tamamen annelik yaptığını iddia etti. Annelik isminin kadın için en önemli özellik olduğunu ve filmin adının bu konuyla ilgili meseleleri tamamen içerdiğini ifade etti. Filmde Yezd şehir dokusunun daha çok yansıtıldığı şeklindeki eleştiriye ise “ben Yezd doğumluyum, Yezd’de yaşıyorum ve Yezd’de film yapıyorum” dedi. “Eğer ben bu şehirde film yapmazsam kim bu şehirde film yapacak. Yezd’de film yapan herkes, Mir Çahmak’ı ve Bag-e Dovlatabad’ı görür. Ben turistik bir film olmasını istemiyordum. Filmde Yezd şehrinin sokak ve çarşısının dokusunun yansıtılmasına çalıştım” diye açıklamada bulundu.  Bu filmin oyuncusu Haniyeh Tavassoli, filmdeki kendi rolü hakkında ‘intihar etmeyi isteyen ama kendi çocuğundan vazgeçemeyen bir anne’ rolünü oynadığını açıkladı. Filmin diğer oyuncusu Humen Seyyidi de filmin senaryosuna uygun olarak oynamaya çalıştıklarını dile getirdi. Çoğu zaman kendilerine oyun için verilen senaryoların cesurca yazılmış senaryolar olmadığını ve bunun İranlı sinema yapımcılarının zaafı olduğunu söyledi.

İran’da Okullar Güvensiz

İran Eğitim Öğretim Bakanı Fahruddin Daniş Aştiyani, İran’da okul binalarının yapı güvenliğinin kaygı verici boyutlarda olduğunu, 60 binden fazla güvensiz dersliğin bulunduğunu, bu sınıfların tamir ve yenilenmesi için 120 bin milyar Riyal gerektiğini açıkladı. İran Eğitim Öğretim Bakanı, sınıfların tamir ve yenilenmesi için ciddi kararların alınması gerektiğini, bugün İran toplumda meydana gelen sosyal problemlerin ve yaraların temelinde eğitim-öğretim alanındaki programsızlığın ve yatırım yetersizliğinin etkili olduğunu dile getirdi. İran’da hastane ve okul gibi kamu kurum binalarının insan canı için tehlikeli olduğuna ve binaların ekonomik ömrünü tamamladığına dair haberlere sıkça rastlanmaktadır.

Tahran, Kahire, Ankara ve Riyad Bölgenin İstikrarında Önemli Rol Oynayabilirler

İran Meclis Başkanı Özel Yardımcısı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Tahran, Kahire, Ankara ve Riyad’ın bölgenin istikrarında, birlikte iş birliği konusunda önemli rol oynayabileceklerini söyledi. İran devriminin yıldönümü münasebetiyle Tahran’da bulunan Lübnanlı ve Suriyeli ziyaretçilerle görüşen özel yardımcı, bu iş birliğinde bugüne kadar Riyad’ın aşırı derecede zarar verici bir rol üstlendiğini, Suudi Arabistan’ın İsrail ve Amerika’nın tuzağına düşerek Yemen’e saldırdığını açıkladı. Ayrıca bugün Ansarullah ve ona bağlı Yemenli grupların, Yemen’de ülke topraklarının tamamını ve Yemenlileri koruyan siyasal ve toplumsal en etkili gücü olarak görüldüğüne ve Suudi Arabistan’ın Yemen’de bataklığa gömüldüğüne işaret etti ve Bahreyn’deki iç karışıklıkları dile getirdi.